فرهنگ موسيقايي مجالس زنانه تهران: مطالعه ي موردي روضه خواني و مداحي

no title

پژوهش حاضر متمركز بر درك جايگاه و كاركرد موسيقي در مجالس مذهبي زنانۀ شهر تهران است. همگام با تحليل موسيقايي و ارائۀ دسته‌بندي اين مجالس با محوريت موسيقي (آوازي يا آواز به همراه ساز) تلاش شده است تا نقش كليدي موسيقي در اين جلسات و شكل‌گيري آن‌ها بررسي شود. پس از بررسي مناطق گوناگون شهر تهران، محلۀ سنگلج به‌علت داشتن بافت فرهنگي و طبقاتي متنوع و همچنين تحولات فرهنگي-اجتماعي منطقه در سال‌هاي اخير به‌عنوان ميدان پژوهش انتخاب شد. در اين پژوهش از روش مردم‌نگاري از طريق مشاهدۀ مشاركتي استفاده شد و با شركت در جلسات و مصاحبه با افراد شركت‌كننده، روش تحقيق كيفي به شكل مطالعۀ موردي به‌عنوان ابزاري براي فهم موضوع در بازۀ زماني مشخص چهارده ماه به‌كار رفت. به اين ترتيب كه در تمامي مراسم‌هاي مبتني بر تقويم شيعي (اعم از سور و سوگ) مشاهدۀ مشاركتي انجام شده است. در بخش پيشينۀ تاريخي از روش مطالعۀ كتابخانه‌اي و بررسي اسناد، سفرنامه‌ها و روزنامۀ خاطرات استفاده كرديم. به‌منظور بررسي و تحليل موسيقايي، قطعات خوانده‌شده در اين مراسم، آوانگاري و دسته‌بندي شدند. همچنين برمبناي تحليل داده‌ها، طبقه‌بندي هيئت‌هاي زنانه با توجه به موسيقي صورت گرفت. به‌علت ملاحظات مذهبي و سنتي مبني بر ممنوعيت خواندن زنان در جامعۀ ايران، مناسك و آيين‌هاي زنانه به دور از رسانه، دوربين و ضبط و پخش عمومي برگزار مي‌شود. با وجود چند پژوهش انجام‌شده درمورد مجالس مذهبي زنانه، پژوهش حاضر با درنظرگرفتن موسيقي به‌عنوان بخش اصلي اين مراسم، از زاويه‌اي جديد به اين مجالس مي‌پردازد.

no abstract