عنوان مقاله :
فيلم مستند و عدالت زيست‌محيطي: تحليل مستندهاي مرتبط با بحران آب در ايران
عنوان به زبان ديگر :
no title
پديد آورندگان :
عليخاني، زهره دانشگاه تهران - دانشكده علوم اجتماعي - گروه علوم ارتباطات اجتماعي، تهران، ايران , غلامي، فرزاد دانشگاه تهران - دانشكده علوم اجتماعي - گروه علوم ارتباطات اجتماعي، تهران، ايران
كليدواژه :
ارتباطات زيست‌محيطي , بحران آب , عدالت زيست‌محيطي , فيلم مستند
چكيده فارسي :
در جهان بصري امروز، فيلم‌هاي مستند مي‌توانند جنبه‌هايي از زيست انسان، تلقي اجتماع و نگرش تمدن بشري را دربارۀ آن آشكار كنند. هر چارچوبي موضوعات زيست‌محيطي را به شيوه‌اي روايت و چارچوب‌بندي مي‌كند. همچنين هر چارچوبي تأثيرهاي متفاوتي بر رفتارهاي مسئولانه در موضوع محيط‌زيست دارد و مي‌تواند نشانه‌اي از نگرش اجتماعي يا رسانه‌اي به موضوع باشد. اين پژوهش به كمك نظريه و روش تحليل چارچوب، به تحليل 22 فيلم مستند دهه‌هاي 1380 و 1390 مي‌پردازد تا به اين سؤال پاسخ دهد كه مستندهاي بحران آب در ايران چگونه اين موضوع را در چارچوب عدالت زيست‌محيطي قرار مي‌دهند و اين چارچوب را به چه نحو و با چه جزئياتي ارائه مي‌كنند. اين تحليل نشان مي‌دهد چارچوب عدالت زيست‌محيطي در اين فيلم‌ها فراواني چنداني ندارد. در آن دسته از فيلم‌هايي كه موضوع را در چارچوب عدالت زيست‌محيطي ارائه مي‌كنند، محور «نابرابري در علل اجتماعي شرايط زيست‌محيطي» مبتني بر دلايل طبيعي و مقصردانستن محيط‌زيست به‌مثابۀ امري خودبنياد، مستقل، قدرتمند و خارج از اختيار انسان بدون اشاره به دلايل انسان‌ساز خشكسالي است. اين چارچوب در ضلع «نابرابري در تبعات شرايط زيست‌محيطي»، تقسيم نابرابر منافع توسعه يا تغييرات اقليمي را با نشان‌دادن جزئيات زيست مردم محلي و با مقايسۀ وضعيت پيش و پس از لحظۀ فاجعه در زندگي آنان نشان مي‌دهند. در اينجا محيط‌زيست «منبع استفادۀ» مردم است كه به نحو نابرابر نقصان يافته است و مردم آسيب‌ديده مردمي ناتوان و منفعل‌اند. محور «نابرابري در عواقب سياست‌ها و مديريت‌هاي زيست‌محيطي» غايب است و مشكلات و تنازع اجتماعي بر سر سياست‌هاي جبراني محيط‌زيستي در چارچوب ارائۀ مستندها جايي ندارد. چارچوب كلي مستندها در تعريف «ما و ديگري» اغلب براساس تقسيمي جغرافيايي در درون يك واحد ملي بنا شده است.
چكيده لاتين :
no abstract
عنوان نشريه :
پژوهش هاي انسان شناسي ايران
