راهبردهاي جهاني‌سازي اسلام با تأكيد بر آيه 123 سوره برائت

Strategies for the Globalization of Islam with an Emphasis on Verse 123 of Surah Bara’at

در نصوص اسلامي، سنت‌هاي زيادي براي ايجاد و استمرار نظامات اجتماعي ارائه شده كه مهم‌ترين آن‌ها، اسلامي‌شدن جهان و پيروزي انديشه و ارزش‌هاي ناب الهي بر هر نوع تفكر التقاطي، انحرافي و مادي است. آيه 123 سوره برائت، ايده بسيار عميق و ارزشمندي را براي پيشروي مسلمانان به‌سوي جامعه جهانيِ اسلامي و دستيابي به آن بيان كرده كه غالباً قرآن‌پژوهان نسبت به جوانب مختلف آن بي‌توجه بوده‌ و يا تفاسير نادرستي از آن ارائه داده‌اند و در اين ميان، برخي نيز با دقت‌نظر، جوانب مختلف آن را بررسي و تحليل نموده‌اند. پژوهش حاضر با روش تحليل كيفي و توصيفيِ محتوا در ارزيابي داده‌ها، در صدد تبيين و واكاوي راهبردهاي مختلف اين آيه براي جهاني‌كردن اسلام برآمده است. برآيند اين مقاله آن شد كه ايده آيه 123 سوره برائت براي انتشار حداكثريِ اسلام اين است كه جامعه اسلامي بايستي با مقاومت در برابر دشمنان، ابتدا در عرصه فرهنگي خود را تقويت نموده، سپس در موقعيت مناسب و با رعايت مصالح امت اسلامي، با حكومت‌هاي كافرِ معاندِ‌ِ هم‌مرز مبارزه كرده و در نهايت با «انعطاف‌ناپذيري»، هرگونه اثرپذيري فرهنگي از فرهنگ كفر را از خود دفع كند.

In Islamic texts, many traditions have been presented for the creation and perpetuation of social systems, the most important of which is the Islamization of the world and the victory of pure divine thought and values over any kind of eclectic, deviant, and materialistic thinking. Verse 123 of Surah Bara’at expresses a very profound and valuable idea for the advancement of Muslims towards the Islamic world community and its attainment, which has often been ignored or misinterpreted by Qur’anic scholars in various aspects; some scholars have, however, studied and analyzed different aspects of the issue more carefully. The present study, using qualitative and descriptive content analysis in evaluating the data, seeks to explain and analyze the different strategies of this verse for the globalization of Islam. According to the result, the idea of verse 123 of Surah Bara’at for the maximum dissemination of Islam is that the Islamic society should first strengthen its cultural arena through resisting the enemies, then, fight against neighboring obstinate infidel governments in a suitable situation while observing the interests of the Islamic Ummah, and finally, repel any cultural influence from the culture of infidelity through “inflexibility.”