تحليلي بر سير تحول فضاهاي تجاري معاصر شهر تبريز با تاكيد بر بازار سنتي

An analysis of Evolution of Contemporary Commercial Space in Tabriz with Emphasis on Tabriz Grand Bazaar

هدف از مطالعه حاضر تحليل سير تحول فضاهاي تجاري معاصر شهر تبريز با محوريت بازار سنتي بوده است. تحقيق از نوع كيفي مبتني بر دو روش كتابخانه‌اي و ميداني با راهبرد منطق پس‌كاوي است. روش جمع‌آوري اطلاعات در بخش كتابخانه‌اي از طريق مرور نظام‌مند اسناد طرح‌هاي شهري و مطالعات مربوط به مسئله موردنظر و در بخش ميداني با استفاده از روش پديدارشناسي و به كمك مصاحبه عميق نيمه‌ساختاريافته مي‌باشد. مصاحبه‌شوندگان از بين بازاريان و كارشناسان امر انتخاب شده و مصاحبه از افراد، تا اشباع اطلاعات انجام گرفته است (14 نفر). نوآوري اين مقاله در فهم پديدارشناسانه روند تاريخي بازار با عوامل سياسي و جغرافيايي و اقتصادي شهر و منطقه باشد‌.‌ از اين‌رو، در ترسيم چشم‌اندازي آينده بازار، توجه به ارتباط متقابل اثرگذار يك ضرورت جدي مي‌نمايد. نتايج نشان مي­دهد كه اين بازار قبل از ورود محصولات توليدي جديد، داراي فضاهاي توليد، فروش و خدمات بوده و توانايي بالايي در ايجاد ارزش‌افزوده، تجميع و شكل‌گيري خوشه‌هاي فعاليتي بوده كه با ورود كالا و خدمات جديد و طبعا ظهور فضاهاي جديد و خلل مديريتي، دچار ركود شده و از رقابت بازماند. فضاهاي جديد تجاري نيز، به‌دليل ضعف در بنيان‌هاي توليد و عدم ايجاد ارزش‌افزوده، ضعف در شكل‌دهي به خوشه‌هاي فعاليتي، نمي‌توانند نقشي بنيادين در اقتصاد شهري ايفا كنند. استفاده از تجارب گذشته در جهت احياء فعاليت­هاي توليدي- كارگاهي به شيوه امروزي، تبديل بازار به فضايي چندمنظوره با اولويت توليد و بازتوليد و وجود سيستم قوي مديريت از جمله روش‌هايي است كه مي‌تواند موجب حفظ و توسعه مجدد بازار شود.

The purpose of this study was to analyze the evolution of contemporary commercial spaces in Tabriz with a focus on the traditional market. This research is a qualitative research that is based on library and field study. It is done by the retroductive research strategy. The method of data collection in the library section is through systematic review of urban plan documents and related studies and in the field section is using the phenomenological method and Semi-structured interview. Interviewees were selected from marketers and experts, and interviews were conducted until information was saturated (14 people). The novelty of this paper can be in the phenomenological understanding of the historical process of Bazaar in relation to political, geographical and economic factors of the city and region. The results represent, this bazaar has played an international and national role. It has the ability to create value-added, and forming the activity clusters but with the advent of modernity, the introduction of new goods and services and the emergence of new spaces have stagnated. Usage of past experiences, traditional spaces are sufficient to transform into an exhibition for attracting the customers, leading to the recreation of forgotten professions.Such actions have helped to expand the audience and strengthen the spatial relationships between production, representation and service. Indeed It is possible to create a rational relationship between education and production inside the local workshops, customer service and representation spaces. These mentioned steps will provide multi-functional space with a priority of production and reproduction useful on a recreation of urban life