خاستگاه جرم شناختي و جلوه هاي سياست كيفري سخت گيرانه در مرحله تحقيقات پليسي

The origins of criminology and the manifestations of strict criminal policy in the police investigation phase

زمينه و هدف: در آيين دادرسي كيفري نوين ايران بدون توجه به خاستگاه فكري سياست كيفري سخت‌گيرانه، مصاديقي از رويكرد و سياست كيفري تسامح صفر و مانند آن انعكاس پيدا كرده است. هرچند نمي‌توان به سهولت مدعي شد كه در تدوين اين بخش از مقررات كيفري در ايران، تفكرات سياست‌گذاران همانند سياست‌گذاران آمريكايي متأثر از نظريه ­هاي علمي جرم شناختي براي حل معماي جرم بوده است، اما با بررسي اين مقررات به‌روشني معلوم مي‌شود سياست‌گذاران ايراني تلاش كرده‌اند در مرحله تحقيقات پليسي سياست كيفري سخت‌گيرانه را در پيش بگيرند. روش: روش تحقيق حاضر به‌صورت توصيفي- تحليلي از طريق مطالعات كتابخانه ­اي و به‌صورت فيش‌برداري انجام شده است. يافته ­ها: بر اساس يافته‌هاي تحقيق در آيين دادرسي كيفري نوين ايران، نفوذ الگوي سخت‌گيرانه كاملاً مشهود است و جلوه‌هاي آن عبارتند از: جلب بدون ارسال ابتدايي احضاريه براي متهم، جلب شاهد يا مطلع براي روشن شدن موضوع، توسعه بازداشت­ هاي موقت، تعيين قرار نظارت قضايي به همراه ديگر قرارهاي تأمين كيفري، قرار رد درخواست شاكي مبني بر مطالعه يا دسترسي به اوراق پرونده و جلب متهم در شب. نتيجه‌گيري: بر اساس نتايج تحقيق برخوردهاي به شدت سركوبگرانه و كيفرمحور و سخت‌گيرانه، بدون توجه به علل وقوع آنها، نه تنها منجر به توفيق سياست كيفري در كنترل پديده بزهكاري و مهار انديشه­ هاي مجرمانه نخواهد شد، بلكه نظام عدالت كيفري را با چالش‌هاي گوناگوني مواجه مي ­سازد.

In the modern Iranian criminal procedure, regardless of the intellectual origin of strict criminal policy, examples of zero tolerance approach and policy and the like have been reflected. Although it cannot be easily claimed that in formulating this part of the penal code in Iran, the thoughts of policymakers like American policymakers have been influenced by scientific criminological theories to solve the mystery of crime, but by examining these rules, it is clear. Iranian policymakers have tried to pursue a strict criminal policy in the police investigation phase. They also seem to have benefited from the teachings of zero tolerance, broken windows, three blows, and then expulsion. Methodology: The method of the present research is descriptive-analytical through library studies and in the form of taking notes.Findings and Conclusion: Undoubtedly, one of the most important stages of criminal proceedings, which largely resists government action, is the police investigation stage. For this reason, the influence of a strict model in this area significantly changes the face of criminal procedure. This situation is quite evident in the new Iranian criminal procedure, and its manifestations are that it can be obtained without first sending a summons to the accused, summoning a witness or informant to clarify the issue, expanding temporary detention, and appointing judicial supervision. Along with other criminal security orders, he mentioned the rejection of the plaintiff's request to study or access the case file and arrest the accused at night, and so on.