عنوان مقاله :
بررسي تأثير عوامل خاكي بر رشد برنج در استان هاي گيلان، مازندران و خوزستان
عنوان به زبان ديگر :
Effect of Soil Factors on Rice Growth in Guilan, Mazandaran, and Khuzestan Provinces, Iran
پديد آورندگان :
جلالي، عليرضا سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مؤسسه تحقيقات خاك و آب، كرج، ايران , آزادي، ابوالفضل سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان خوزستان، اهواز، ايران , نويدي، ميرناصر سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مؤسسه تحقيقات خاك و آب، كرج، ايران , اسكندري، مهناز سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مؤسسه تحقيقات خاك و آب، كرج، ايران , چراتي، علي سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان مازندران، ساري، ايران , محمود سلطاني، شهرام سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مؤسسه تحقيقات برنج، رشت، ايران , زين الديني، علي سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مؤسسه تحقيقات خاك و آب، كرج، ايران , دلسوز خاكي، بهاره سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مؤسسه تحقيقات خاك و آب، كرج، ايران
كليدواژه :
تناسب اراضي , تناسب اراضي , شاخص خاك , عملكرد برنج
چكيده فارسي :
تأمين مقدار مورد نياز برنج در كشور بهعنوان يك محصول راهبردي، داراي اهميت بسياري است. هدف از انجام اين پژوهش، بررسي تأثير ويژگيهاي خاك بر عملكرد برنج و درجهبندي آنها براي ارائه جدول نيازهاي رويشي اين گياه در مطالعات ارزيابي تناسب اراضي بود. بدين منظور، 99 مزرعه برنج در استانهاي مازندران، گيلان و خوزستان، انتخاب شد. يك خاكرخ در هر مزرعه، مطالعه و پرسش‌نامه كاربري اراضي تكميل گرديد. پس از انجام تجزيههاي فيزيكي و شيميايي لازم، رگرسيون چندمتغيره به روش همزمان ميان عملكرد و ويژگيهاي مختلف خاك ، بررسي شد. سپس به منظور تهيه جدول نيازهاي رويشي برنج، روابط رگرسيون ساده بين ويژگيهاي مؤثر خاك و عملكرد، بررسي و براي كلاسهاي مختلف تناسب اراضي، درجهبندي شد. راستي آزمايي جدول پيشنهادي با استفاده از داده‌هاي 18 مزرعه برنج (حدود 18% از دادهها) انجام شد. نتايج نشان داد كه دامنه تغييرات عملكرد، آهك، شن، رس و سيلت در مزارع انتخابي زياد است، ليكن درصد سديم قابل تبادل و مقدار شوري خاك، در دامنه‌ي پراكنش محدودتري قرار داشتند. در رگرسيون چند متغيره نيز به ترتيب متغيرهاي شوري، درصد سديم قابل تبادل، آهك، واكنش خاك، درصد رس و شن در رابطه كارايي داشتند. ضريب تبيين رابطه پيشنهادي، حدود 38/0 بدست آمد. همچنين مقدار ضريب تبيين بين عملكرد و شاخص خاك براي داده‌هاي راستيآزمايي، حدود 71/0 بود كه نشاندهنده قابل اعتماد بودن جدول پيشنهاد شده در اين پژوهش است.
چكيده لاتين :
Meeting the demand for rice in the country as a strategic product is of special importance. The objective of this study was to investigate the effect of soil properties on rice yield and their rating to prepare a table of soil and landscape requirements of this crop for use in land suitability assessment studies. For this purpose, 99 rice fields in Mazandaran, Guilan, and Khuzestan provinces were selected. In each farm, a soil profile was studied and a land use questionnaire was completed. After the necessary physical and chemical analyses, a simultaneous multivariate regression between yield and different soil properties was investigated. Then, in order to prepare a table of soil and landscape requirements for rice, simple regression relationships between effective soil characteristics and yield were investigated and rated for different land suitability classes. Verification of the proposed table was performed using data from 18 rice fields (about 18% of the whole data). The results showed that the range of yield, lime, sand, clay and silt in selected fields was extensive, but the percentage of exchangeable sodium and soil salinity were in a more limited range. In multivariate regression, the variables of salinity, ESP, lime, soil reaction, percentage of clay and sand, respectively, were efficient. The coefficient of determination of the proposed equation was about 0.38. Also, the value of the coefficient of determination between yield and soil index for verification data was about 0.71, which indicates the reliability of the proposed table in this study.
عنوان نشريه :
پژوهشهاي خاك
