كليدواژه :
فلسفۀ هنر , هگل , مكتب فرانكفورت , اسطوره , داستان مدرنيستي , كليت , ايدئال
چكيده فارسي :
در مقاله حاضر كوشيده ايم از منظري فلسفي، نسبت اسطوره و داستان مدرن ايراني را نشان دهيم. هگل در صورتبندي ايدياليستي خود از تاريخ فلسفه هنر نشان داد كه در مراحل آغازين تمدن، هنر نتيجه پيوند «مطلق» با «كل جوهري» بوده است، اما در مراحل متاخر، مطلق از وحدت خلسه آور خود با كليت به درآمده است و به تبع اين، هنر نتوانسته است يگانگي مطلق با كليت را نشان دهد. هايدگر و لوكاچ نيز متاثر از هگل بودند و گسست هنر معاصرشان از ذات را نشانه زوال ميدانستند، اما اعضاي مكتب فرانكفورت آراي جديدي طرح كردند و نشان دادند كه هنر و ادبيات مدرن به انحاي مختلف از واقعيت فاصله گرفته و براي پيوند با ذات، كليت و وحدت كوشيده است. در داستان مدرنيستي يكي از راه هاي برقراي نسبت با وحدت و كليت، نمايش اسطوره در داستان است. در اين داستان ها به موازات فرمزدايي و نمايش ازهم گسيختگي جهان معاصر در فرم تازه، شاهد حركت به گذشته نيز هستيم و وحدت اساطيري در قالب آوانگارديسم فرمي نشان داده مي شود. اين ديالكتيك خود متضمن وحدت است. از اين منظر، در داستان مدرن ايراني، از سال 1300 تا 1357ش، هدايت و گلشيري نماينده اصلي دو گسست بنيادين هستند كه هم زمان با فرمزدايي مدرن از فرم هاي رايج زمانه خود، رجعت به گذشته نيز داشتند و اسطوره هاي ايراني را در قالب استحاله و واسازي، در آثار خود گنجاندند. در مقاله حاضر، نشان دادهايم كه اين دو نويسنده در حركتي ديالكتيكي، هم روح امر مدرن و هم ضرورت بازنمايي و بازخواني امر تاريخي را نشان داده اند.
چكيده لاتين :
In the present study, we have set out to depict the relationship of mythical and modern Iranian stories from the perspective of the philosophy of Art. Hegel, in his idealistic formation of the history of philosophy of Art, showed that in the primary stages of civilization, Art was the outcome of the connection of “absolute” and “essence.” As a result, Art has failed to show absolute unity with “absolute.” Along the same line, Heidegger and Lukács considered the distance between Art and “essence” as a sign of decline. Meanwhile, the members of the Frankfurt School, put forward new ideas in the Hegelian context of the time; they demonstrated that modern Art and literature, are moving away from reality and attempted to approach “essence,” “universal,” and “unity.” In modernist stories, employing myth is one way to establish a relationship between “unity” and “universal” and so we experience deformation and disintegration of the contemporary world, we witness a flashback, a mythical unity in the shape of formal avant-gardism. From the same perspective, Hedayat and Golshiri are main representatives of two fundamental breaks in modern Iranian stories from 1300 to 1357. Along with modern deformation of the contemporaneous forms, they included flashbacks and Iranian myths, in the form of transformation and deconstruction, in their stories. The results indicated that these two authors, in a dialectical fashion, depicted both the spirit of modernity and the need for historical rereading and representation.
