بررسي تغييرات كاربري اراضي حوضه آبريز زرينه رود و تاثير آن بر روي فرسايش خاك با استفاده از مدل WLC

Investigation of land use changes in Zarrineh Rud catchment and its effect on soil erosion using WLC model

امروزه تهيه‌ي نقشه­ هاي كاربري اراضي با استفاده از داده ­هاي سنجش از دور به عنوان يكي از مهم­ترين و پركاربردترين روش­ ها جهت توليد نقشه ­هاي كاربري اراضي و همچنين ارزيابي كاربري با يكديگر است. نبود زير ساخت­ه اي مناسب، رعايت نكردن قوانين قابليت توسعه‌ي زمين در انتخاب كردن كاربري­ ها و مديريت غير اصولي آن منجر به وقوع پديده‌ي فرسايش خاك مي­ شود هدف از تحقيق حاضر تهيه‌ي نقشه­ هاي كاربري اراضي با استفاده از روش شئ ­گرا و همچنين تهيه‌ي نقشه­ هاي پهنه­ بندي فرسايش خاك حوضه‌ي آبريز زرينه ­رود براي سال­ هاي 2000 و 2018 ماهواره لندست با استفاده از روشWLC كه يكي از روش‌هاي تصميم‌گيري چندمعياره مي‌باشد صورت گرفت. نتايج بدست آمده از تغييرات كاربري اراضي با استفاده از طبقه‌بندي شئ‌گرا نشان داد كه بيشترين مقدار روند افزايشي مساحت براي كاربري‌هاي كشاورزي ديم و كشاورزي آبي مي‌باشد. اين افزايش دو كاربري به ترتيب برابر با 18/28 و 4 درصد افزايش از كل حوضه مورد نظر را در بر مي­ گيرد. روند تغييرات كاربري ­هاي باير، مرتع غني و متوسط، به مرور زمان به نحوي كاهشي بوده است كه به طوري كه به ترتيب مساحت 14/04، 10/66و 5/73 درصد كاهش داشته است. كاربري انسان ساخت در طول زمان با روندي تقريبا يكنواخت در حال افزايش است كه اين نوع افزايش در طول 18 سال برابر با 2/47 درصد رشد داشته است. نتايج بدست آمده از نقشه­ هاي توليد شده پهنه ­بندي فرسايش سال 2000 و 2018 نشان داد كه دو طبقه بسيار پر خطر و پر خطر (منظور طبقاتي هستند كه به ترتيب داراي بيشترين پتانسيل فرسايش خاك در حوضه‌ي آبريز زرينه ­رود را دارند) كه هر كدام 15/29 و 27/51 درصد از منطقه را در برگرفته ­اند. اين طبقات بيشتر در كاربري­ هاي كشاورزي ديم، كشاورزي آبي، باير و مرتع متوسط واقع شده است.

Today, the preparation of land use maps using remote sensing data is one of the most important methods for producing land use maps and land use assessment together. Lack of proper infrastructure, non-observance of land development capability in selecting land uses and its unprincipled management leads to the phenomenon of soil erosion. The purpose of this study is to prepare land use maps using object-oriented method and to prepare soil zoning maps of Zarrineh Rud catchment for 2000 and 2018 Landsat satellite using WLC method. The results showed the detection of changes from object-oriented classification The highest rate of change in rainfed and irrigated agricultural land uses has been faced with the largest increase in area in the region. The trend of changes in barren land uses, rich and medium rangeland, has been decreasing over time, so that the area has decreased by 14.04, 10.66 and 5.73 percent, respectively. Man-made use has been increasing almost uniformly over time, which has grown by 2.47% over 18 years. The results obtained from the erosion zoning maps produced in 2000 and 2018 showed that there are two very high-risk and high-risk classes, each covering 15.29 and 27.51 percent of the area. These classes are mostly located in rainfed, irrigated, barren and medium range agricultural uses.