نسبيت و مدارا؛ ارزش هاي مطلق اخلاقي و تأثير آنها بر همزيستي

Relativity and tolerance Absolute moral values and their effect on coexistence

نسبيت گرايي اخلاقي يكي از مهم‌ترين موانع براي اتكاي بر اخلاق جهاني به عنوان پيش نياز همزيستي مسالمت آميز پيروان اديان دانسته مي‌شود، از نگاه نسبيت گرايان، مطلق گرايي اخلاقي بستر مناسبي براي ترويج خشونت و انديشه عدم مداراست. اين مقاله بدنبال واكاوي مدعيات، پيشفرض ها و لوازم و نتايج هر دو قول نسبيت‌گرايي و مطلق‌گرايي اخلاقي و تعيين نسبت ميان هر كدام از آنها با اصل مداراست. در اين نوشتار ضمن تمييز ميان نسبيت فرهنگي و نسبيت اخلاقي، نشان داده شده كه نسبيتگرايي فرهنگي مانعي هم براي تحقق اخلاق جهاني ايجاد نخواهد بود؛ چرا كه ميتوان با به رسميت شناختنِ آن و در عين حال قائل بودن به مطلقگرايي اخلاقي، بستر لازم براي تحقق اخلاق جهاني، و در پي آن، همزيستي اديان فراهم مي‌آيد. با پذيرش اصل نسبيت فرهنگي امكان تأكيد بر برخي اصول مشترك ميان فرهنگ‌هاي مختلف - در عين حفظ تنوعات فرهنگي- وجود دارد كه از جمله‌ي بارز‌ترين اين اصول، «قاعده‌ي زرين» مي‌باشد. اين پژوهش مدعي است اخلاق جهاني و نيز همزيستي مسالمت‌آميز اديان با ابتنا بر چارچوب مشتركات اخلاقي از جمله «قاعده‌ي زرين» قابل دسترسي است، زيرا قرابت اصحاب اديان از دريچه‌ي اخلاق -و نه اشتراكات عقيدتي- مي‌گذرد. در پايان پيشنهاد شده است تقريب بين مذاهب و اديان از طريق يافتن اشتراكات اخلاقي- به جاي نقاط مشترك عقيدتي -پيگيري شود.

Moral relativism is considered as one of the most important obstacles to rely on global ethics as a prerequisite for the peaceful coexistence of followers of religions. According to relativists, moral absolutism is a good platform for promoting violence and intolerance. This article seeks to analyze the claims of relativism and moral absolutism and to determine the relationship between each and the principle of orbit. In this article, while distinguishing between cultural relativism and moral relativity, it is shown that cultural relativism will not be an obstacle to the realization of global ethics; Because by recognizing it and at the same time believing in moral absolutism, the necessary ground can be provided for the realization of global ethics. By accepting the principle of cultural relativity, it is possible to emphasize some common principles between different cultures - while preserving cultural diversity - one of the most prominent of which is the "golden rule". This study claims that global ethics as well as the peaceful coexistence of religions can be achieved based on the framework of moral commonalities, including the "golden rule", because the closeness of religious people passes through the lens of morality - not ideological commonalities. In the end, it is suggested that the coexistence between religions be pursued by finding moral commonalities - instead of common ideological ones.