اثربخشي برنامه آموزش مادران بر‌اساس مدل تحولي تفاوت‌هاي فردي مبتني بر ارتباط (DIR) بر كاهش مشكلات توجه/ بيش‌فعالي كودكان پسر پيش‌دبستاني با نشانه‌هاي ADHD

Effectiveness of mother’s Training Program based on the Developmental Individual- Difference Relationship- (DIR) based model on Reducing Attention-Deficit Hyperactivity Disorder in Preschool boys with ADHD symptoms

هدف: پژوهش حاضر با هدف اثربخشي برنامه آموزش مادران بر‌اساس مدل تحولي تفاوت‌هاي فردي مبتني بر ارتباط، بر كاهش مشكلات توجه/ بيش‌فعالي كودكان پيش‌دبستاني با نشانه‌هاي اختلال نارسايي‌توجه/ بيش‌فعالي انجام شد. روش: روش پژوهش از نوع شبه‌آزمايشي با پيش‌آزمون، پس‌آزمون با گروه كنترل بود. جامعه آماري پژوهش شامل تمامي مادران داراي كودك پسر 4 تا 6 ساله با نشانه‌هاي نارسايي‌توجه/ بيش‌فعالي در شهر سرخس بود. به اين منظور 30 مادر كه كودك پسر 4 تا 6 ساله با نشانه‌هاي نارسايي‌توجه/ بيش‌فعالي داشتند به شيوه نمونه‌گيري در دسترس انتخاب شدند. به‌منظور ارزيابي نشانه‌ها از مقياس درجه‌بندي كانرز دو فرم (والد و معلم) و مصاحبه باليني استفاده شد. و براي ارزيابي هوش از نسخه سوم آزمون هوش وكسلر كودكان استفاده شد. سپس مادران به‌صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و كنترل قرار گرفتند. گروه آزمايش آموزش‌هاي مبتني بر رويكرد تحول يكپارچه را دريافت كردند، درحالي‌كه گروه كنترل آموزشي دريافت نكردند. يافته‌ها: تحليل كوواريانس نشان داد كه برنامه آموزش مادران با تكيه بر الگوي تحولي تفاوت‌هاي فردي مبتني بر ارتباط، باعث كاهش مشكلات توجه/ بيش‌فعالي در كودكان پسر پيش‌دبستاني با نشانه‌هاي اختلال نارسايي‌توجه/ بيش‌فعالي مي‌شود. نتيجه‌گيري: بر‌اساس يافته‌ها پيشنهاد مي‌شود از اين الگوي تحولي به‌عنوان مدلي جامع و همه‌جانبه در درمان مشكلات گوناگون هيجاني و رفتاري استفاده شود.

Objective: The aim of this study was to investigate the effectiveness of mothers' training program based on the developmental Individual- Difference Relationship(DIR) model on reducing attentiondeficit hyperactivity disorder (ADHD) problems in preschool children. Method: The research method was quasi-experimental with pre-test, post-test with control group. The statistical population included all mothers with children aged 4-6 years with symptoms of (ADHD) in Sarakhs. For this purpose, 30 mothers of 4-6 year old boys with (ADHD) symptoms were selected by available sampling method. In order to evaluate the symptoms, the Conner's two-form grading scale (parent and teacher) and clinical interview were used and to assess their intelligence, the third version of Wechsler Children's Intelligence Test was emploued. The mothers were then randomly divided into experimental and control groups. The experimental group received training based on the integrated developmental approach, while the control group did not receive training. Results: Data analysis using covariance analysis showed that mothers, education program based on the (DIR) - based model reduced attention/hyperactivity problems in preschool boys with ADHD symptoms. Conclusion: It is suggested that (DIR) model be used as a comprehensive and comprehensive model in the treatment of various emotional and behavioral problems.