واكاوي دلالت آيه شريفه «أَوْفُوا بِالْعُقُودِ» بر اصل آزادي قراردادي

An Analysis of the Noble Verse «أَوْفُوا بِالْعُقُودِ» [Fulfil All Obligations and Contracts] on the Principle of Freedom of Contract

اصل آزادي قراردادي به عنوان يكي از مهم‌ترين اصول و بنيادهاي حقوق خصوصي غرب است كه داراي آثار و پيامدهاي مهمي در جامعه مي‌باشد. قواعد حقوقي غرب تنها در صورتي مي‌توانند در حقوق ما وارد شوند كه مورد تأييد فقه اماميه قرار بگيرند. در برخي كتب حقوقي، آيه شريفه «أَوْفُوا بِالْعُقُودِ» (مائده/ 1) به عنوان مبنا و دليل قرآنيِ اين اصل مطرح شده است. با توجه به اهميت قرآن كريم و نقش آن در تشريع و تأييد قواعد حقوقي، بررسي و واكاوي دلالت آيه بر اصل مزبور ضرورت دارد. اين پژوهش با روش توصيفي ـ تحليلي و با رويكردي اجتهادي در پي واكاوي اين دلالت بوده است و در نهايت با بررسي مباني و بيانات مختلف فقها از آيه شريفه، دلالت آيه شريفه بر اصل آزادي قراردادي را نمي‌پذيرد.

The principle of contractual freedom [the principle of freedom of contract] is one of the most important principles and foundations of private law in the West, which has important effects and consequences in society. Western legal rules can only be entered into our law, if they are approved by Imami jurisprudence. The noble verse ﴿أَوْفُوا بِالْعُقُودِ﴾ in some legal books has been mentioned as the Quranic principle (foundation, basis) and reason of the for this principle. This research has sought to analyze this indication by a descriptive-analytical method and an ijtihād (Arabic: اجتهاد ijtihād, lit. physical or mental effort) approach, and finally, by examining different principles and expressions of jurists from the holy (noble) verse does not accept the indication of the holy verse on the principle of contractual freedom.