كليدواژه :
تكيه , هجا , واژه , نقش مميزي , قرآن كريم
چكيده فارسي :
تحليل زبانِ گفتاري قرآن كريم، معاني متفاوتي از زبان نوشتاري را نشان مي‌دهد. در اين ميان، تأثيرگذاري «تكيه» (فشار صوتي هجايي مقابل هجاي ديگر)، به عنوان يك عنصر تمايزدهنده معنايي، گاهي نقش مهمي در استنباط مفاهيمِ درست يا نادرست قرآني ايفا مي‌كند. قدرت تكيه در سطح هجايي درون‌واژگاني صرف‌نظر از اينكه در چه مرتبه‌اي از قوت و ضعف قرار دارد، موضوع اصلي اين پژوهش است كه واژه‌هاي قرآني را مستقل از عناصر ديگر آوايي، چون درنگ و آهنگ به نمايش مي‌گذارد. فرض بر اين است كه نقش مميزي تكيه در سطح واژگان قرآني ـ و نه در سطح جمله‌ـ موارد مختلفي هرچند اندك ولي قابل توجه را نشان مي‌دهد. به همين منظور با توجه به ظرفيت اين پژوهش، نمونه‌هاي مختلفي از اين نقش‌ها انتخاب شد تا كاركرد تطبيقي آن در دگرگوني معاني واژگاني روشن شود كه مهم‌ترين آن‌ها عبارت‌اند از: نقش مميزي برخي از انواع فعل مانند مؤنث و مذكر، مفرد و مثني، ثلاثي مضاعف و ثلاثي مزيد؛ نقش مميزي برخي از انواع اسم مانند ثلاثي مزيد و ثلاثي مجرد، مفرد و مثني و جمع؛ نقش مميزي بين انواع حروف معنا و حروف مبنا مانند مميزي بين «واو» حرف معنا و «واو» حرف مبنا، مميزي بين «فاء» حرف معنا و «فاء» حرف مبنا، مميزي بين «أو» حرف معنا و «أو» حرف مبنا؛ مواردي از مميزي بين منادي و ضمير متصل، و موارد مشابهي كه به شيوه توصيفي، تطبيقي به تحليل گذاشته شده است، به گونه‌اي كه براي مخاطب، ارزش واجي تكيه به خوبي روشن مي‌شود، هرچند كه درصد ارزش واجي تكيه نسبت به ارزش غير واجي تكيه در زبان عربي به مراتب كمتر است.
چكيده لاتين :
Different meanings of the written language are shown by the analysis of the spoken language of the Holy Quran. In the meantime, the influence of stress [syllable vocal pressure in opposition to another syllable] as a semantic distinguishing element, sometimes plays an important role in inferring true or incorrect Qur'anic concepts. The main subject of this study is the power of stress on the syllabic level within words which displays Qur'anic words and vocabulary independently of other phonetic elements regardless of what level of strength and weakness is located, such as pause and intonation. It is assumed that the distinctive (Arabic: تمييز, Romanized: tamyeez distinguisher, distinguishing, disambiguation) role of stress at the level of Qur'anic words -and not at the level of sentences- shows various cases, however few but significant. Therefore, different examples of these roles were selected according to the capacity of this research to clarify its comparative function in changing lexical meanings that the most important of which are: the distinguishing role of some types of verbs such as feminine and masculine, singular and dual (Arabic: المُثَنّي, Romanized: Al-muthannā) and triliteral doubled verbs (Arabic: ثُلاثي مُضاعَف, Romanized _THOLĀTHĪ_MOḌĀ‘AF) and triliteral root verbs (Arabic: ثُلاثي مَزيد, the derivative forms: it is complex and has additions), the distinguishing role of some types of nouns such as triliteral root (Arabic: ثُلاثي مَزيد, complex and has additions, Romanized _THOLĀTHĪ_MAZĪD) and simple triliteral root (Arabic: ثُلاثي مُجَرَّد, Romanized _THOLĀTHĪ_MOGARRAD), singular, dual and plural, the distinctive role between types of semantic letters and base letters such as the distinguishability between [واو, one of the letters of the Arabic alphabet, Waw] of a semantic letter and [واو] of a base letter, the distinguishability between [فاء, one of the letters of the Arabic alphabet, Feh] a semantic letter and [فاء] base of a base letter, the distinguishability between [أوْ, which means: or] of a semantic letter and [أوْ] of a base letter and cases of the distinguishability between the called noun (Arabic: مُنادي, interjection, the vocative) and attached pronoun and similar cases that have been analyzed in a descriptive and comparative method; so, that the value of the phoneme of stress becomes clear to the audience, however, the percentage of phonological value of stress is much less than the non-phonological value of stress on Arabic.
