سياسي‌شدن هويت‌ قومي بلوچ در ايران از منظر نظريه هاي نهادگرا، توسعه نامتوازن و محروميت نسبي

Political Backgrounds of Politicization of Balouch Ethnic Identity in Iran on Perspective of theories of Institutionalism, Uneven Development and Relative Deprivation

به تاثير از عوامل تاثيرگذار مهمي همچون آگاهي سياسي فزاينده ناشي از جهاني‌شدن، انقلاب ارتباطات و اطلاعات و تحولات در عرصه‌هاي آموزشي و رسانه‌اي و تحول نسلي در جوانان، شاهد پررنگ شدن سياست‌ها و پويش‌هاي سياسي در قالب هويت بنياد قومي و مذهبي بوده‌ايم. در اين نوشتار، نگارنده در صدد است با استفاده از روش تحقيق تحليلي- تبييني و با كاربست نظريه‌هاي جامعه شناختي سياسي مانند نهادگرا، محروميت نسبي و توسعه نامتوازن و پيامدهاي سياسي و اقتصادي ناشي از آن، به اين پرسش پاسخ تحليلي دهد: مهمترين عوامل موثر بر ناامني، سياسي‌شدن هويت قومي بلوچها و ظهور راديكاليسم رفتاري در بلوچستان ايران در آينده كدامند؟ فرضيه تحقيق آن است كه بدون آن كه نقش عوامل و قدرت‌هاي خارجي منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي ناديده گرفته شود، بايد گفت كه آميزه‌اي از نارضايتي‌هاي سياسي، اقتصادي و اجتماعي ناشي از توسعه نامتوازن، كم رنگ شدن عدالت منطقه‌اي، فقر و بيكاري مشهود، وجود برخي تبعيض‌هاي هويت بنياد و ظهور بازيگران و جريانات سياسي با دلايل داخلي و خارجي مي تواند در آينده سبب ساز سياسي تر شدن هويت قومي و راديكاليسم رفتاري در بلوچستان گردند. يافته‌هاي پژوهش حاكي از آن است كه گرچه وجود نارضايتي‌هاي سياسي، اجتماعي و اقتصادي در بلوچستان را نمي‌توان انكار كرد اما نمي‌توان اقدامات حكومت براي اين منطقه در راستاي عدالت را ناديده گرفت با اين وجود، با نقطه مطلوب فاصله نسبتا زيادي هست. لذا در صورت عدم انجام اقدامات جدي‌تر، احتمال گسترش راديكاليسم رفتاري و تسري آن از سطح جريانات سياسي مخالف به بخش‌هايي از بدنه اجتماعي نيز وجود دارد.

In recent three decades, we have faced to bolding of religion-ethnic based politics and process due to reasons such as globalization, information and communication revolution and educational, media and generational developments. In this article, the authors try to answer analytically this question with explanative method and using political sociological theoris such as institutionalism, relative deprivation and uneven development and its political and economic repercussions. What are the important effective factors on insecurity, ethnic politicization and outbreak of behavioral radicalism in Balouchestanin future? Irrespective of undenying the role of foreign regional and trans-regional powers, Hypothesis is that, Balouch’s politicization and behavioral radicalism may be outbreak in future in Balouchestan by political, economic and social discontents due to uneven development, reducing of regional justice, objective unemployment and poorness, existing of identive-based discriminations and outbreak of socio-political mainstreams due to internal and external factors. Findings of this study shows existence ofeconomic, social and cultural discontents but we can not deny the actions of government for justice in this province but there is much distance with ideal point. So without seriousaction, much probably we faced with extension of behavioral radicalism and its spread from political main streams to masses.