تأثير اكو توريسم در معيشت پايدار روستايي استان سيستان و بلوچستان

The Impact of Ecotourism on Sustainable Rural Livelihood in Sistan and Baluchistan Province

اكوتوريسم شكلي از گردشگري دوران پست‌مدرنيسم به شمار مي‌آيد و يكي از رهيافت‌هاي اصلي براي بهبود معيشت روستايي توسعه‌ي گردشگري روستايي است؛ بنابراين هدف اين تحقيق نگاه به نقش اكو توريسم در معيشت پايدار روستاهاي مرزي استان سيستان و بلوچستان است. پژوهش حاضر توصيفي بوده كه داده‌هاي آن به‌صورت پيمايشي و با استفاده از پرسش‌نامه و مصاحبه شده است. جامعه آماري اين تحقيق خانوارهاي ساكن و كارشناسان مربوط به مكان‌هاي داراي ظرفيت اكوتوريسم در منطقه سيستان و بلوچستان مي‌باشند كه با استفاده از روش نمونه‌گيري انتساب متناسب،284 نفر از سرپرستان خانوار انتخاب و پرسشنامه بين آن‌ها توزيع گرديد. روايي پرسشنامه با استفاده از نظرات كارشناسان بررسي و پايايي آن با استفاده از آلفاي كرونباخ براي هريك از متغيرهاي پژوهش محاسبه شد. براي تحليل داده‌ها از نرم‌افزار و آزمون‌هاي آماري استفاده شد. براي بررسي تأثير اكو توريسم بر معيشت پايدار از آماره‌هاي تي تك نمونه‌اي استفاده شد كه بيانگر معناداري اين رابطه بود، آماره تحليل واريانس (آزمون f) كه براي مقايسه تأثير اكوتوريسم بر ابعاد مختلف معيشت پايدار آزمون تحليل واريانس استفاده شد نشان داد كه ميان ابعاد مختلف معيشت پايدار و اكوتوريسم رابطه معني‌داري وجود دارد. نتايج آزمون فريدمن هم نشان داد ميزان اثرگذاري اكوتوريسم بر ابعاد مختلف معيشت پايدار ازنظر روستاييان به يك اندازه نبوده و به ترتيب ابعاد مالي (4.32)، طبيعي (3.51)، فيزيكي (3.04)، انساني (2.16) و اجتماعي (1.83) متأثر از اكوتوريسم درمنطقه مورد مطالعه بوده‌اند. به‌طوركلي مي‌توان نتيجه گرفت كه اكوتوريسم بر ابعاد معيشت پايدار منطقه موردمطالعه تأثير معناداري دارد.

Ecotourism is a form of postmodern tourism that has a close relationship .One of the main approaches to improving rural livelihoods is the development of rural tourism. Therefore, the purpose of this study is to look at the role of ecotourism in sustainable livelihoods in border villages of Sistan and Baluchistan province. The present study is a descriptive study whose data have been surveyed using a questionnaire and interviews. The statistical population of this study is resident households and experts related to places with ecotourism capacity in Sistan and Baluchistan region. Using proportional attribution sampling method, 284 heads of households were selected and a questionnaire was distributed among them. The validity of the questionnaire was assessed using the opinions of experts and its reliability was calculated using Cronbach's alpha for each of the research variables. Software and statistical tests were used to analyze the data. To investigate the effect of ecotourism on sustainable livelihoods, one-sample t-statistics were used, which showed the significance of this relationship. There is a significant relationship between sustainable livelihood and ecotourism. The results of Friedman test also showed that the effect of ecotourism on different aspects of sustainable livelihood is not the same for the villagers and the financial (4.32), natural (3.51), physical (3.04), human (2.16) and social (1.83) dimensions are affected by Ecotourism has been studied in the region. In general, it can be concluded that ecotourism has a significant effect on the sustainable livelihood of the study area.