نقدي بر شرحِ خسرو و شيرين نظامي، چاپ استاد وحيد دستگردي

A Critique on Vahid Dastgerdi’s Commentary on Nezami’s Khosrow and Shirin

پنج گنج نظامي با تصحيح و شرحِ استاد وحيد دستگردي هنوز هم يكي از بهترين تصحيح‌ها و شروحِ منظومه‌هاي نظاميِ گنجوي در دوران معاصر است كه علاقمندان و پژوهشگرانِ آثارِ نظامي از مراجعه به آن بي نياز نيستند. البته پنج گنجِ نظامي با وجود اين شرح استاد دستگردي و شروح پژوهشگراني همچون بهروز ثروتيان و برات زنجاني، هنوز نيازمندِ تصحيح‌ها و شروحي ديگر هست؛ يا اين‌كه لازم است حواشي و تعليقاتي كه بر پنج گنج نظامي نوشته شده، نقد و ارزيابي شوند. در اين مقاله به نقد و ارزيابيِ برخي از حواشي و تعليقاتِ استاد وحيد دستگردي بر تصحيح خسرو وشيرين نظامي مي‌پردازيم و برخي از اشتباهاتِ اين شرح را اصلاح مي‌كنيم. براي اين مقصود، تفسيرها و گزارش‌هاي نارساي شرحِ خسرو و شيرينِ وحيد دستگردي را ذيلِ چند دسته آورده‌ايم: الف) تفسير و گزارشِ نادرستِ كلّيِ يك بيت؛ ب) گزارشِ لفظ به لفظ و ظاهريِ ابيات؛ ج) اشكالاتِ مربوط به تبيينِ تركيباتِ زباني؛ د) تفسير و گزارش نادرستِ واژگان؛ ه) اشكالاتِ تفسيريِ مربوط به صناعاتِ بياني

Vahid Dastgerdi’s commentary on Nezami’s Panj Ganj is still one of the best editions and commentaries on Nezami’s works that is required by every reader or researcher. Of course, Dastgerdi’s recension of Nezami’s Panj Ganj and other scholars’ editions and explanations of this work, such as Behrouz Sarvatian’s and Barat Zanjani’s, still need new corrections and more explanations. Furthermore, those commentaries written on Panj Ganj need to be critiqued and evaluated. In this study, some of Vahid Dastgerdi’s commentaries on Khosrow and Shirin edition were evaluated and criticized and also some of the mistakes of this recension were corrected. Accordingly, in this study, the inadequate interpretations of Khosrow and Shirin by Vahid Dastgerdi's commentary have been divided and analyzed into the following categories: a) misinterpretations of a complete verse; b) literal explanations of verses; c) misinterpretations of linguistic compounds; d) incorrect interpretations of the words; and e) inadequate interpretations due to misunderstandings of rhetorical devices.