عنوان مقاله :
بررسي و تبيين ضبط‌هاي چندگانۀ برخي ابيات در مجموعه اشعار رودكي با تكيه بر تصحيح نفيسي
عنوان به زبان ديگر :
Examining and Explaining the Multiple Recordings of Some Verses in Rudaki's Collection of Poems Based on Nafisi Correction
پديد آورندگان :
نصيري شيراز، زهرا دانشگاه شهيد چمران اهواز - گروه زبان و ادبيات فارسي، اهواز، ايران , دهقان، سجاد دانشگاه شهيد چمران اهواز - گروه زبان و ادبيات فارسي، اهواز، ايران , امامي، نصرالله دانشگاه شهيد چمران اهواز - گروه زبان و ادبيات فارسي، اهواز، ايران
كليدواژه :
رودكي , ديوان , نفيسي , تصحيف , تحريف , فرهنگ‌هاي لغت
چكيده فارسي :
اشعار شاعران پارسي‌زبان به‌ويژه شعر شاعران حوزه‌ي خراسان، با توجّه به اين‌كه در كتاب‌هاي لغوي، بلاغي، تذكره‌ها، و نيزنسخه‌هاي خطّي از جمله: جُنگ‌ها، سفينه‌ها و ... با تعدد ضبط و صورت‌هاي متفاوت همراهند، بايد با احتياط خاصّي، بررسي شوند. از جمله‌ي اين شاعران، رودكي سمرقندي است كه مصححان و گردآورندگان اشعار وي، با استفاده از منابع متعدد، به تعداد اندكي از اشعار و ابيات پراكنده‌ي اين شاعر، دست‌يافته‌اند. باوجود اين، در برخي از چاپ‌هاي ديوان رودكي به‌ويژه چاپ دوّم محيط زندگي و احوال و اشعار رودكي از نفيسي، برخي ابيات بنابه نظر مصحح يا دلايل ديگر، با صورت‌هاي دوگانه يا چندگانه ضبط شده، كه اغلب نتيجه‌ي تصحيف و تحريف كاتبان و مؤلفان منابع مستند اشعار رودكي هستند.اين صورت‌هاي چندگانه‌ي ابيات، علاوه بر آن‌كه نيازمند تصحيح انتقادي مجدد هستند، از آنجا كه به عنوان ابياتي مستقل وارد ديوان رودكي شده‌اند، مي‌بايد دوباره واكاوي و تبيين شوند. نگارندگان اين پژوهش، سعي دارند پس از بررسي مجدد منابع مستند اشعار رودكي، با استفاده از منابع چاپي و خطّي متعدد، ريشه‌ي تعدد در صورت‌هاي مختلف اين ابيات را نشان دهند؛ سپس ايرادِ ورودِ برخي از اين ابيات را به عنوان يك بيت مستقل از رودكي در چاپ‌هاي مختلف ديوان وي به‌ويژه تصحيح نفيسي، برطرف سازند.
چكيده لاتين :
The Persian poems by khorasani-style poets in different literary sources, including manuscripts, are required to be addressed with caution due to the variants associated with some of them. One of these poets is Rudki Samarqandi whose poems are collected by a number of editors. Yet, in some collections of his works (in particular, the 2nd edition by Saeed Nafisi) some verses have been included in variant forms- a practice rooted in inaccurate citation or negligence on the part of the editors. Now, because such poems are included in his collections as indepent and reliable poems, they need to be re-examined in a scholarly way. The present researchers have done their best (upon careful study of valid copies) to find the main cause/causes of existence of such variations; this has been followed by suggesting a number of ways to avoid any future inclusion in the next publications.
عنوان نشريه :
كهن نامه ادب پارسي
