اكراه در قتل، تعارض فقه و قانون (براساس ديدگاه آيت الله خويي)

Reluctance in murder, conflict between fiqh and law

با نگاهي به موازين فقهي اماميه و حقوق كيفري ايران مستند به ماده 151 قانون مجازات اسلامي مصوب 1392، يكي از عوامل رافع مسئوليت كيفري ، اكراه است. " اكراه عبارت است از فشار رواني وارده بر يك شخص كه بر اثر آن اراده و اختيار از او صلب مي شود" موضوع اين تحقيق راجع به اكراه در قتل و تعارضات آن در فقه و قانون ، بر اساس ديدگاه آيت الله خويي مي باشد. محقق با استناد به منابع معتبر فقهي و حقوقي به صورت كتابخانه اي به اين نتيجه رسيده است كه اكراه بر قتل در برابر قواعد فقهي اكراه در ساير جرائم يك استثناء است و دو ديدگاه در خصوص اكراه در قتل وجود دارد كه ديدگاه اكثريت عدم رفع مسئوليت از اكراه شونده در حالت اكراه به قتل مستند به قاعده توجيه بلامانع و اصل تساوي انسان ها مي باشد و ديدگاه اقليت كه به رفع مسئوليت از اكراه شونده در قتل ناشي از اكراه اعتقاد دارد از قاعده فقهي تزاحم بهره مي جويد و در همين خصوص قانون كيفري ايران و به تبع آن قانون مجازات اسلامي مصوب 1392 از ديدگاه اكثريت تبعيت مي نمايد.

Looking on to imamie jurisprudential standards and criminal justice of Iran relating on article 151 of Islamic punishment law approved in 1392, one of the resolving factors of criminal responsibilities is reluctance. “reluctance is as follows: mental pressure on somebody which takes away will and authority of person”. Topic of this article is about reluctance in murder and its conflicts in fiqh and law, according to ayatollah khoei point of view. Researcher with citation on valid fiqh and legal sources with librarian method concluded that reluctance in murder is an exception in comparison with other crimes reluctance, and there is two stand point on this matter, which majority favors this stand point that reluctance wont lift criminal responsibility from criminal due to principal of unimpeded justification and human equality, while minority of others states that reluctance will lift the responsibility due to The jurisprudential rule of antagonism. With all these iran’s criminal law and of Islamic punishment law approved in 1392 follows majority point of view.