نقض تعهدات فراسرزميني آمريكا از طريق تحريم‌هاي اقتصادي يكجانبه عليه ايران و صلاحيت نهادهاي بين‌المللي حقوق بشر

Breach of U.S Extraterritorial Obligations through Unilateral Economic Sanctions against Iran and Competence of International Human Rights Bodies

تحريم‌هاي يكجانبه آمريكا عليه ايران كه با هدف تغيير رفتار يا تغيير نظام سياسي جمهوري اسلامي ايران وضع و اجرا شده به‌طور مستقيم و غيرمستقيم منجر به نقض حقوق بشر ايرانيان شده است و به ويژه بهره‌مندي از حقوق اقتصادي را با چالش مواجه مي‌كند. پژوهش توصيفي – تحليلي حاضر نشان مي‌دهد تحريمهاي مزبور نقض تعهدات فراسرزميني به احترام و همكاري بين‌المللي است. درميان نهادهاي بين‌المللي حقوق بشر، شوراي حقوق بشر از صلاحيت رسيدگي به آنها درخلال گزارش ادواري جهاني و يا از طريق آيين‌هاي اختصاصي برخورداراست. همچنين شورا مي‌تواند به شكايات فردي درخصوص نقض حقوق بشر به سبب تحريم‌ها نيز رسيدگي نمايد و در اين موارد علاوه بر دولت آمريكا، مي‌توان دولت‌هاي ثالث را نيز كه واجد مسئوليت بين‌المللي باشند، مخاطب شكايت قرارداد. صلاحيت ديگر نهادهاي بين‌المللي حقوق بشر و حتي ديوان كيفري بين‌المللي (از حيث رابطه جنايات عليه بشريت و حقوق بشر) نيز در ادامه مورد ارزيابي قرار گرفته‌است.

US Unilateral sanctions against Iran aimed at changing the behavior or change of the political system of the Islamic Republic of Iran have directly and indirectly led to the violation of Iranian people human rights, and in particular to the challenge of economic rights. The present descriptive-analytical paper shows that these sanctions violate extraterritorial commitments to respect to human rights and international cooperation by US. Among international human rights organizations, the Human Rights Council has the authority to hear them through Universal Periodic Reports (UPR) procedure or through special procedures. The council can also address individual complaints about human rights violations due to sanctions, in which case, in addition to the US government, third-party States with international Responsibility can also be sued. The competence of other international human rights organizations and even the International Criminal Court (in terms of the relationship between crimes against humanity and human rights) is further assessed.