تفاوت نسلي مرتبط با نگرش‌هاي جمعيت‌شناختي در ايران

در اين پژوهش ملاحظات نسلي مرتبط با نگرش‌هاي جمعيت‌شناختي در ايران بررسي شده است. اصولاً ضرورت و اهميت اين قبيل مطالعات و پژوهش‌ها در روند فزايندۀ فرايند موسوم به «تغيير شكل ويژگي‌هاي جمعيت‌شناختي» ريشه دارد كه از مهم‌ترين نشانه‌هاي جوامع معاصر محسوب مي‌شود. در همين چارچوب، پرسش كليدي پژوهش اين است كه آيا نگرش‌هاي جمعيت‌شناختي تابعي از متغير تعلق نسلي است؛ به عبارت دقيق‌‎تر، آيا ما در عرصۀ نگرش‌هاي جمعيت‌شناختي شاهد شكاف نسلي يا هم‌گرايي نسلي هستيم ؟ تجزيه‌وتحليل‌هاي اين پژوهش، بر يك بررسي پيمايشي مبتني است كه جمعيت نمونۀ آن را در مجموع، تعداد 5200 نفر مردان و زنان ساكن نقاط شهري و روستايي دوازده شهرستان منتخب ايران تشكيل مي‌دهد. به‌طور خلاصه، نتايج تجزيه‌وتحليل‌ها نشان داده است ملاحظات نسلي مرتبط با نگرش‌هاي جمعيت‌شناختي هم در چارچوب تركيب و آميزه‌اي از دو نظريۀ جايگزيني نسلي و نظريۀ تغييرات نگرشي ميان‌نسلي تبيين و تأييد مي‌شوند و هم بر اين نكتۀ مهم صحه مي‌گذارند كه نبايد به‌سادگي ملاحظات نسلي مرتبط با نحوۀ نگرش به مجموعۀ درهم‌تنيده‎‌اي از مؤلفه‌هاي جمعيت‌شناختي مشتمل بر سن ازدواج دختران، سياست افزايش جمعيت، ترجيحات فرزندآوري، طلاق و مهاجرت را منحصراً در قالب يكي از دو گزينۀ شكاف نسلي يا هم‌گرايي نسلي تقليل داد.