واكاوي عوامل موثر بر كنش رقابتي ايران و عربستان در دهه اول انقلاب

ايران و عربستان به عنوان دو كشور بزرگ منطقه خليج فارس، در نزديك به يك قرن از شكل گيري مناسبات شان، الگوهاي رفتاري متفاوتي را در روابط ميان خود تجربه كرده اند. پس از انقلاب اسلامي، تهران و رياض كه تا قبل از آن به واسطه برخي اشتراكات هويتي و الزامات نظام بين الملل در پيوند با يكديگر بودند، رو در روي يكديگر قرار گرفتند. در اين زمان علاوه بر هم خوردن نظم و موازنه قدرت در منطقه، هويت جديد ايران از سوي سعودي به عنوان چالشي به مشروعيت مذهبي خود تلقي شد. اين مقاله به دنبال آن است تا بررسي كند كدام عوامل موجب شده تا روابط اين دو بازيگر از دوستي و همكاري، به سمت تنش و تعارض برود و اين سوال طرح شده است كه «عوامل موثر بر الگوهاي كنش رقابتي ايران و عربستان در دهه اول انقلاب كدامند و چه پيامدي براي اين روابط داشتند؟». پاسخ نگارنده اين است كه «عوامل هويتي، ژئوپليتيكي و ساختاري مهمترين عوامل در شكل دهي به روابط ايران و عربستان در دهه اول انقلاب بوده و تلاقي رقابت هاي هويتي و ژئوپليتيكي در كنار فشارهاي ساختاري منجر به شكل گيري الگوي رقابتيتعارضي در اين روابط شد.» روش اين مقاله توصيفيتحليلي است و از دو نظريه اجتماعي و مادي به عنوان بستر نظري استفاده شده است.