كاربرد تصاوير ماهواره اي سنتينل 5 در شناسايي كانون‌هاي آلاينده‌هاي هوا در ايران

​استفاده از داده‌هاي سنجش از دوري جهت پايش كيفيت هوا براي پژوهش‌هاي مرتبط با محيط زيست حائز اهميت است. ماهواره سنتينل5 با سنجنده Tropomi امكان رديابي آلاينده‌هاي گازي را مي‌دهد. در اين مطالعه با استفاده از GEE، پروداكت‌ آلاينده‌هاي CO، SO2، NO2، O3 و AI فراخواني و ميانگين غلظت آن‌ها در مقياس مكاني ايران و بازه زماني سال 2019 نقشه‌سازي شد. جهت بررسي وضعيت خوشه‌بندي از آماره G و شناسايي لكه‌هاي داغ از آماره Gi براي هر آلاينده در محيط GIS استفاده شد. تعيين الگوي پراكنش آلاينده‌ها با شاخص موران انجام شد. بر اساس نتايج، غلظت آلاينده‌هاي CO و O3 در پاييز روند افزايشي و در بهار روند كاهشي داشته است و تغييرات غلظت SO2 و NO2 از الگوي خاصي تبعيت نمي‌كند. نتايج آماره G نشان داد كه آلاينده‌ها در منطقه داراي الگوي توزيع خوشه اي و داراي خودهمبستگي فضايي (شاخص موران=72/0) هستند. تحليل لكه‌هاي داغ براي مجموع آلاينده‌ها نيز نشان داد كه آبادان، اهواز، بندر امام خميني، ماهشر و عسلويه، تهران و پاكدشت آلوده‌ترين مناطق هستند. صنايع گاز و پتروشيمي آبادان، اهواز، بندر امام خميني، ماهشر و عسلويه انواع مختلفي از آلاينده‌ها ازجمله NO2، CO، SO2، AI را توليد مي‌كنند كه اثرات جبران ناپذيري بر سلامت انسان‌ها و اكوسيستم‌ها دارند. غلظت NO2 و CO نيز به دليل افزايش شمار وسايل نقليه گاز سوز در تهران و پاكدشت بالا است. در نهايت، تاكيد اين مطالعه بر پايش‌هاي آلاينده‌هاي هوا توسط سازمان‌هاي متولي با استفاده از تصاوير ماهواره‌اي براي افزايش كيفيت زندگي و راهكارهايي جهت پبشگيري و كنترل آلودگي است.