خود مديريتي و تبعيت دارويي در سالمندان مبتلا به ديابت نوع دو در مراكز منتخب آموزشي درماني دانشگاه علوم پزشكي ايران

زمينه و هدف: بيماري ديابت نوع دو با خود مديريتي و تبعيت دارويي چالش برانگيز مواجه است. لذا هدف اين مطالعه تعيين خود مديريتي و تبعيت دارويي در سالمندان مبتلا به ديابت نوع دو در مراكز آموزشي درماني دانشگاه علوم پزشكي ايران بود تا بتوان بر اين مبنا برنامه‌ريزي مناسبي در جمعيت آسيب پذير سالمندان انجام داد. روش بررسي: اين پژوهش يك مطالعه مقطعي (توصيفي) بود. جامعه‌ي پژوهش سالمندان مبتلا به ديابت نوع دو مراجعه كننده به مراكز آموزشي - درماني دانشگاه علوم پزشكي ايران بودند. تعداد 280 نفر، به روش نمونه‌گيري مستمر انتخاب شدند. ابزار گردآوري داده‌ها فرم كوتاه آزمون شناختي (AMT)، فرم مشخصات دموگرافيك، هم چنين پرسشنامه خودمديريتي ديابت (DSMQ) و پرسشنامه تبعيت دارويي (MMAS) بود. تجزيه و تحليل داده‌هاي خام با استفاده از روش‌هاي آمار توصيفي و استنباطي انجام گرديد و سطح معناداري 05/0 p le;در نظر گرفته شد. يافته‌ها: بر مبناي 0 تا 10 ميانگين خودمديريتي 55/6 با انحراف معيار 66/1 بدست آمد. 2/63 درصد شركت كنندگان نمره بالاتر از 8 را در تبعيت دارويي بدست آوردند كه نشان دهنده خودمديريتي و تبعيت دارويي مطلوب بوده است. خود مديريتي با متغيرهاي تحصيلات، مسكن، و كفايت درآمد ارتباط معني‌داري داشت (001/0p ). تبعيت دارويي هم در مردان به طور معني‌داري پايين تر از زنان بود (015/0p=) و با تحصيلات، شغل، كفايت درآمد و اشتغال (001/0p ) ارتباط معني‌دار آماري داشت. با افزايش ميزان Hba1c تبعيت دارويي كاهش مي‌يافت (001/0p ). نتيجه‌گيري كلي: با عنايت به اين كه نمونه‌هاي پژوهش، سالمندان 60 تا 74 سال بودند و در طبقه سالمندان جوان قرار داشتند دور از انتظار نبود كه خودمديريتي و تبعيت دارويي مطلوبي را دارا باشند. با اين وجود اين امر در سالمنداني كه بي‌سواد، غيرمتأهل (مجرد، بيوه و يا مطلقه) و با درآمد ناكافي بودند ضعيف‌تر بود كه توجه بيشتري از سوي برنامه ريزان بهداشتي را مي‌طلبد.