تجارب آسيب زا در خوردن هيجاني زنان فزون وزن ايراني: يك مطالعه پديدار شناسي

زمينه و هدف: خوردن هيجاني، به صورت گرايش به خوردن در پاسخ به استرس يا هيجانات منفي تعريف شده است. بر اساس شواهد پژوهشي؛ خوردن هيجاني براي سلامتي آسيب زاست. بنابراين شناخت عواملي كه موجب آسيب زايي خوردن هيجاني مي‌شوند، مهم است. همچنين؛ شيوع خوردن هيجاني در افراد فزون وزن زيادتر از افراد با وزن طبيعي است و زنان در برابر خوردن هيجاني آسيب پذيرتر از مردان هستند، بنابراين؛ هدف اين پژوهش تبيين آسيب زايي خوردن هيجاني در زنان جوان فزون وزن، انتخاب شد. روش بررسي: اين مطالعه به روش كيفي و با رويكرد پديدار شناسي هرمنوتيك، در سال 1399 انجام شد. مشاركت كنندگان در اين مطالعه؛ 17 زن جوان گروه سني 25 تا 45 ساله ساكن در شهرهاي كرمانشاه يا كرج بودند كه تجربه خوردن هيجاني داشتند و داراي شاخص توده بدني 30 و بالاتر بودند. زنان باردار به دليل متفاوت بودن نمايه توده بدني آنها، وارد اين مطالعه نشدند. مشاركت كنندگان با استفاده از روش نمونه‌گيري هدفمند و با رويكرد حداكثر تنوع انتخاب شدند. داده‌ها از طريق مصاحبه‌هاي عميق انفرادي و چهره به چهره گردآوري شد. براي تحليل داده‌ها از روش هفت مرحله‌اي Diekelmannو همكاران، استفاده شد. يافته‌ها: در تحليل داده‌ها، مضموني اصلي به نام همراهان آسيب زا پديدار شد كه نشان مي‌داد؛ هنگامي كه مشاركت كنندگان تجربه خوردن هيجاني داشتند، برخي تجارب ديگر با خوردن هيجاني آنها همراهي مي‌كردند و اين تجارب موجب مي‌شد؛ خوردن هيجاني از لحاظ جسمي، رواني و اجتماعي براي اين افراد آسيب زا شود. مضمون اصلي همراهان آسيب زا از هفت زير مضمون تشكيل شده است كه با عناوين؛ ناخويشتن‌داري در رفتار خوردن، خوردن ناخودآگاه، سوء استفاده از بدن، تجارب متناقض، اعتياد به خوردن، افراط در خوردن خوراكي‌هاي خاص و خوردن مخفيانه، نام گذاري شدند. نتيجه‌گيري كلي: تجارب آسيب زايي كه با خوردن هيجاني همراهي مي‌كنند؛ موجب پيچيدگي شناخت و مديريت خوردن هيجاني مي‌شوند و نياز است در برنامه‌هاي روان درماني كه براي مديريت پرخوري هيجاني؛ بويژه در زنان، طرح‌ريزي مي‌گردد، به همراهان آسيب زا ي خوردن هيجاني توجه شود.