هزينه اثربخشي ماموگرافي با تمركز بر ماموگرافي سيار براي غربالگري سرطان پستان در ايران: يك مطالعه مروري

مقدمه: سرطان پستان، يكي از شايع ترين سرطان ها و از عوامل اصلي مرگ‌و‌مير در سراسر دنيا و ايران است. ماموگرافي به‌صورت رايج در غربالگري و تشخيص سرطان پستان استفاده مي شود. مطالعه حاضر با هدف ارزيابي اثربخشي و هزينه اثربخشي ماموگرافي به‌ويژه نوع سيار آن در غربالگري سرطان پستان در ايران انجام شد. روش‌كار: در اين مطالعه كه از نوع مرور مطالعات مروري (overview of reviews) مي باشد، پس از جستجوي نظام مند در پايگاه هاي اطلاعاتي Cochrane Library، Trip، Pubmed، CRD و magiran گزارش هاي مناسب، مرتبط و به‌روز شامل مرور نظام‌مند، ارزيابي فناوري سلامت، ارزيابي اقتصادي و راهنماي باليني يافت شد و مورد استفاده قرار گرفت. يافته‌ها: حساسيت ماموگرافي براي غربالگري سرطان پستان در نوع ثابت بين 84% و 96% و در نوع سيار بين 77% و 98%؛ و ويژگي آن در نوع ثابت بين 50% و 100% و در نوع سيار بين 92% و 95% گزارش شده است. در ايران استفاده از ماموگرافي در برنامه غربالگري موجب افزايش حدود 37 هزار دلار هزينه به ازاي هر QALY (سال‌هاي زندگي با كيفيت تعديل شده) مي شود. نتيجه گيري: در ايران با توجه به ميزان بروز بيماري، ماموگرافي در غربالگري سرطان پستان هزينه اثربخش نيست، اگرچه در جوامع خاص مثلاً با بروز نسبتاً بالا ممكن است هزينه اثربخش باشد. ماموگرافي سيار به‌طور معمول از ماموگرافي ثابت هزينه بيشتري دارد و عملكرد فني آن نيز تفاوت چنداني ندارد، بنابراين ممكن است هزينه اثربخشي آن از ماموگرافي ثابت هم كمتر باشد.