برآورد نياز آبي و ضرايب گياهي برنج با استفاده از لايسيمتر در شرايط غيرغرقابي در اقليم نيمه خشك ايران

برنج يكي از مهمترين گياهاني است كه در سطح وسيعي تحت آبياري سطحي با راندمان كم در استان‌هاي مختلف واقع در شمال، جنوب و غرب ايران كشت ميشود. از طرفي برنامه‌ريزي مناسب براي مديريت آبياري و آگاهي دقيق از ضرايب گياهي و نياز آبي رقمهاي مختلف اين محصول در مراحل رشد گياه ضروري است. اين مطالعه با هدف تعيين ضرايب گياهي برنج (رقم عنبربو) در طي سال‌هاي 1396 و 1397 انجام شد. براي اين منظور از لايسيمتر هاي زهكش‌دار با قطر 2/1 و ارتفاع 4/1 متر در شرايط مزرعه و گلخانه استفاده گرديد. در اين راستا از معادله پنمن مانتيث براي محاسبه تبخير و تعرق پتانسيل و از معادله بيلان آبي، تبخير و تعرق گياه محاسبه شد. سرانجام متوسط نياز آبي و ضرايب گياهي برنج رقم عنبربو در شرايط غير غرقابي و مزرعه و گلخانه براي مراحل ابتدايي، توسعه، مياني و پاياني رشد به‌ترتيب معادل (59/584 ميلي‌متر، 96/0، 07/1، 25/1، 95/0) و (28/616 ميلي‌متر،00/1، 10/1، 29/1، 05/1) برآورد گرديد. نتايج اين مطالعه نشان داد كه در شرايط آبياري غير غرقابي، حجم قابل توجهي از آب آبياري قابل ذخيره بوده. لذا، با آب ذخيره شده، اراضي بيشتري زير كشت رفته و توليد، درآمد و شغل بيشتري براي روستاييان فراهم خواهد شد.