بررسي و تحليل مضمون و درون‌مايه در ترانه‌هاي عاشقانۀ محلي ايراني

The Survey and Analysis of Motif and Theme in Iranian Local Romantic Songs

ترانه اصطلاحي عام است كه به انواع قالب‌هاي شعري ملحون يا همراه موسيقي به‌ويژه فهلويات، دوبيتي، رباعي و تصنيف گفته مي‌شود. بومي سروده‌ها شامل انواعي چون «گرايلي» در آذربايجان، «گوراني» در كردستان و كرمانشاه، «شربه» در جنوب، «شرفشاهي» در گيلان، «سه خشتي» در قوچان و «ديهو» در بشاگرد هستند كه در اين تحقيق نمونه‌هايي از آن‌ها ذكر شده است. در اين جستار به شيوه توصيفي-تحليلي مضامين ترانه‌هاي عاشقانه بررسي و طبقه‌بندي شده‌اند. جامعۀ آماري نيز كتاب‌هاي پراكندۀ ترانه‌هاي بومي و آثار ضبط‌شدۀ موسيقي آوازخوانان ايراني است. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه وابستگي به معشوق بيشترين نمود را در بين اين ترانه‌ها دارد. زبان آن‌ها ساده و عاميانه است و از آن جايي كه با كار و تلاش مردمي ساده‌زيست ارتباط دارند، در آن‌ها كمتر به خيال‌پردازي توجه شده است، بيشتر اين ترانه‌ها با سازهاي موسيقي همراه مي‌شوند. نتيجه اين كه ترانه‌سرايان با آوردن مضامين متعددي همچون شكايت از دوري يار، سختي راه عشق، مخالفت بزرگان در وصلت دو يار، بوسه‌خواهي، وفاداري، وصف زيبايي معشوق، توجه‌طلبي و آرزوي وصال درصدد نشان دادن درون‌مايه‌هاي «بيان حضور در محضر يار» با زيرلايه‌هاي آرزو يا دوام آن و «شكايت از فراق و هجران» با زيرلايه‌هاي ترس از اتفاق افتادن آن و دعا براي رفعش بوده‌اند.

Song is a general term that refers to a variety of melodic or accompanying forms of poetry, especially Fahlaviyat, quatrains, Rubaiat, and Tasnif. Local poetry contains some types like Garayeli in Azarbaijan, Goorani in Kordestan and Kermanshah, Sharbeh in South, Sharafshahi in Gilan, Sekheshti in Qoochan and Deyhoo in Bashagard which in this paper some samples of them are presented. In this article, the themes of love songs have been studied and classified in a descriptive-analytical research method. The statistical society is also scattered books of native songs and recorded works of music of Iranian singers. The language of the native songs is simple and slang and since they are related to the work and effort of simple people, they pay less attention to images. Most of these songs are accompanied by musical instruments. The conclusions show that the songwriters bring a variety of themes, such as complaining about getting away of sweet heart, the difficulty of the path of love, the opposition of the elders in the unio‎n of two beloveds, Kissing, loyalty, describing the beauty of the beloved, seeking attention and wishing to join, seek to show the themes of "presence next to beloved" with the sub-layers of desire or its permanence and "complaining of separation and embarrassment" with the sub-layers of desire or its permanence and "complaining of separation and embarrassment" with the sub-layers of fear of it happening and praying for its elimination.