بازتاب مفاهيم نمادين و كهن‌الگويي آب در شعر شيركو

The Reflection of Archetypal Concepts of Water in Sherko Bekas Poetry

يكي از شيوه‌هاي نقد كه دستاورد كارل گوستاو يونگ است و امروزه از آن استقبال فراواني شده، نقد اسطوره‌شناسانه با رويكرد كهن‌الگوهاست. كهن‌الگوي «آب» كه از شاخص‌ترين نمودهاي تجلي صور طبيعي در ادبيات و اساطير ملل مختلف است، داراي مصاديقي بارز در ادبيات كردي است و در شعر يكي از برجسته‌ترين شاعران معاصر كرد مي‌توان مشاهده كرد. وجود كهن‌الگوي آب در اشعار شيركو بيكس دليل بر رسوب خاطرة جمعي است كه در ادبيات نمود يافته است. آب يكي از مضمون‌هايي است كه تاكنون در آثار مختلف از ديدگاه كهن‌الگويي بدان توجه شده است. نوآوري اين پژوهش به مطرح كردن كهن‌الگوي آب و واكاوي آن در آثار شيركو بيكس باز مي‌گردد. در اين پژوهش كه به روش توصيفي-تحليلي انجام شده است، با بهره‌گيري از رويكردي اسطوره‌اي-روان‌شناختي، به تصوير آب در اشعار شيركو بيكس خواهيم پرداخت كه تا چه ميزان با مباني كهن‌الگويي هم‌خواني دارد. نتايج حاصل آمده از اين پژوهش نشان مي‌دهد كه شيركو بيكس در اشعارش براي بيان عميق انتقادها و مفاهيم مورد نظر خود از مسائل كهن‌الگويي و نمادهاي جهاني به‌خوبي بهره گرفته است و اغلب ويژگي‌هاي مهم مطرح شده براي كهن‌الگوي آب توسط يونگ و پژوهشگران ديگر در اشعار شيركو به چشم مي‌خورد كه به اشكال مختلفي در شعر وي نمايان شده است. مهم‌ترين كاركرد آن رمز حياتي بودن آن است.

The mythical critique or the archetype debate is one of the forms of the critique that results from the work of Carl Gustav Jung which is welcomed by a broader scope today. The water archetype is the most obvious achievement for the natural characteristics in the literatures and the mythology of different nations which has a huge presence in a Kurdish literature. This vision can be seen in one of the most important literary poems of contemporary thought. The presence of water images in Sherko Bekas's poems is a sign of the solidity and the fixation of water in collective memory, which has been represented in literature. Water is one of these archetypes that has not been focused yet in the Kurdish literary product in terms of archetype. The new and innovative side of this course is reflected firstly in coming back to show water’s archetype and the study of Sherko Bekas poems. This study, which is being carried out in an analytical and descriptive way, relies on the mythical-psychological view of the appearance of the water image in Sherko Bekas poems to make it clear to us how much it is with archetypes principles. The results of this study show that Sherko used a number of global symbols to express the value of his criticisms and understandings, and many times we can see the important characteristics of Yung and other researchers of this field of archetype in Bekas’s poems which is manifested in different way. The most important work for the symbol of life being it which manifests itself in his poems.