تحليل علّيت در برخي مباحث فلسفه زيست‌شناسي

Causal Analysis in Some Topics of Philosophy of Biology

علي‌رغم همه‌ي ترديدهاي وجودشناختي درباره‌ي عليت، هنوز يكي از مهم‌ترين اركان هر نظريه‌ي فلسفي، مبحث عليت است كه بايستي نظريه تكليف خود را با آن روشن كند. فلسفه‌ي زيست‌شناسي به مثابه‌ي حيطه‌اي از معرفت فلسفي كاربردهاي متنوعي از اين لفظ اختيار كرده است: موافقين و مخالفين تز تقليل‌گرايي از عليت پايين به بالا (صعودي) و بالا به پايين (نزولي) سخن مي‌گويند، حال آنكه موافقين و مخالفين تلفيق تكاملي گسترش‌يافته از عليت متقابل صحبت مي‌كنند. افرادي همچون لالند و همكارانش ايده‌ي علل دور و نزديك مير را نقد مي‌كنند و دانشمندي چون نوبل بر مبناي تمثيلي در فيزيك، از عليت در نسبيت زيستي سخن مي‌گويد. در اين ميان كسان ديگري چون اكاشا و وودوارد به دمكراسي علي توجه دارند حال آنكه برخي به دلايلي چون پديده‌ي نوخاستگي وجود روابط علي و معلولي را در عرصه‌ي تبيين كنش‌ها و تعاملات زيستي، انكار مي‌كنند. در فلسفه‌ي علم نظريه‌هايي در باب ويژگي‌هاي عنصر c عليت وجود دارد كه با معيار قراردادن آنها مي‌توان به درك بهتري از كاربرد اين لفظ رسيد و به مدلي براي كاهش اختلاف نظرها فكر كرد.

Despite all the ontological doubts about causality, one of the most important pillars of any philosophical theory is the issue of causality, with which it must clarify its task theory. Philosophy of biology as a field of philosophical knowledge has taken various uses of the term: proponents and opponents of the reductionist thesis speak of bottom-up (upward) and top-down (downward) causation, while proponents and opponents of extended evolutionary synthesis talk about reciprocal causation. People like Laland and his colleagues criticize the idea of Mayr including Proximate and Ultimate causation. scientist like Nobel speaks of causality in biological relativity based on an analogy in physics. Some scientists such as Okasha and Woodward, pay attention to causal democracy, while others deny the existence of causal relationships in the field of explaining biological actions and interactions for reasons such as the phenomenon of emergence. In the philosophy of science, there are theories about the properties of the element c causality, which can be used as a criterion to better understand the use of this word and provide a model to reduce disagreements.