عنوان مقاله :
اﻣﮑﺎن ﺳﻨﺠﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺣﺎﮐﻤﯿﺖ ﻧﻈﺎم ﺟﻤﻬﻮري ﺳﻠﺎﻣﯽ اﯾﺮان از رﯾﺎﺳﺘﯽ ﺑﻪ ﭘﺎرﻟﻤﺎﻧﯽ در ﭘﺮﺗﻮ اﺳﺘﻘﺮار ﻧﻈﺎم ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ وﻟﺎﯾﺖ فقيه
پديد آورندگان :
رضايي شرف، موسي الرضا دانشگاه آزاد اسلامي واحد نجف آباد - گروه حقوق، نجف آباد، ايران , راعي دهقي، مسعود دانشگاه آزاد اسلامي واحد نجف آباد - گروه حقوق، نجف آباد، ايران
كليدواژه :
نظام سياسي , حقوق اساسي , ولايت فقيه , نظام رياستي , نظام پارلماني
چكيده فارسي :
ﻧﻈﺎم ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻠﺎﻣﯽ اﯾﺮان، وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﺧﺎﺻﯽ دارد ﮐﻪ در ﺑﯿﻦ ﻧﻈﺎم ﻫﺎي ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻣﻮﺟﻮد در ﺟﻬﺎن، ﻣﻨﺤﺼﺮﺑﻪ ﻓﺮد اﺳﺖ. ﺑﺎرزﺗﺮﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽ اﯾﻦ ﻧﻈﺎم، اﺑﺘﻨﺎي آن ﺑﺮ اﺻﻞ وﻟﺎﯾﺖ ﻓﻘﯿﻪ اﺳﺖ. ﻓﺎرغ از ﻫﻤﻪ ﺑﺤﺚ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ اﯾﻦ ﻧﻈﺮﯾﻪ ﻣﻄﺮح ﺷﺪه، ﯾﮏ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻬﻢ، آن اﺳﺖ ﮐﻪ آﯾﺎ در ﻓﺮﺿﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ اﺻﻞ، ﺟﻮﻫﺮه ﻧﻈﺎم ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻠﺎﻣﯽ را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ دﻫﺪ و ﺗﻤﺎم ﺷﺌﻮن اﯾﻦ ﻧﻈﺎم ﺑﺮ اﺳﺎس اﯾﻦ اﺻﻞ اﺳﺘﻮار ﻣﯽ ﮔﺮدد، ﮐﺪام ﯾﮏ از ﻣﺪل ﻫﺎي ﺳﻨﺘﯽ ﻧﻈﺎم ﻫﺎي ﺳﯿﺎﺳﯽ ﯾﻌﻨﯽ رﯾﺎﺳﺘﯽ ﯾﺎ ﭘﺎرﻟﻤﺎﻧﯽ ﯾﺎ ﻧﯿﻤﻪ رﯾﺎﺳﺘﯽ- ﻧﯿﻤﻪ ﭘﺎرﻟﻤﺎﻧﯽ در ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻠﺎﻣﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ؟ اﯾﻦ ﺳﻮال ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ در ﮐﻨﺎر ﺳﻮال دﯾﮕﺮي ﻣﻄﺮح ﺷﻮد و آن اﯾﻨﮑﻪ اﺳﺎﺳ ﺎً ﻧﻈﺎم ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻓﻌﻠﯽ در اﯾﺮان، رﯾﺎﺳﺘﯽ اﺳﺖ ﯾﺎ ﭘﺎرﻟﻤﺎﻧﯽ ﯾﺎ ﻧﯿﻤﻪ رﯾﺎﺳﺘﯽ- ﻧﯿﻤﻪ ﭘﺎرﻟﻤﺎﻧﯽ؟. در ﭘﺎﺳﺦ ﻣﯽ ﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﺑﺮ اﺳﺎس آﻧﭽﻪ در ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﯽ ﻣﺬﮐﻮر ﺷﺪه، ﻧﻈﺎم ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ اﯾﺮان، رﯾﺎﺳﺘﯽ اﺳﺖ و ﻧﻪ ﭘﺎرﻟﻤﺎﻧﯽ. اﻣﺎ ﺳﻮاﻟﯽ ﮐﻪ ﺷﺎﯾﺪ از ﻫﺮ دو ﻣﻬﻢ ﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ و اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﺎر، ﻗﺼﺪ اراﺋﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ آن دارد، اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ آﯾﺎ در ﻓﺮض اﺳﺘﻘﺮار و اﺑﺘﻨﺎي ﻧﻈﺎم ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﺮ اﺻﻞ وﻟﺎﯾﺖ ﻓﻘﯿﻪ، ﻣﯽ ﺗﻮان از ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺣﺎﮐﻤﯿﺖ در اﯾﺮان از رﯾﺎﺳﺘﯽ ﺑﻪ ﭘﺎرﻟﻤﺎﻧﯽ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ ﯾﺎ ﺧﯿﺮ؟ ﺑﻪ ﻋﻘﯿﺪه ﻧﮕﺎرﻧﺪﮔﺎن اﯾﻦ اﻣﮑﺎن وﺟﻮد دارد و ﭼﻪ ﺑﺴﺎ در ﻓﺮض ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﻈﺎم ﺳﯿﺎﺳﯽ اﯾﺮان از رﯾﺎﺳﺘﯽ ﺑﻪ ﭘﺎرﻟﻤﺎﻧﯽ، ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎي اﯾﻦ ﻧﻈﺎم ارﺗﻘﺎ ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ »ﮐﺎرآﻣﺪي« آن ﭘﯿﺶ ﺑﺮود
چكيده لاتين :
no abstract
عنوان نشريه :
مطالعات سياسي