اثربخشي آموزش نظم جويي هيجاني در مقايسه با آموزش ذهن آگاهي بر انعطاف پذيري شناختي و تعامل والد - فرزند در مادران داراي كودكان كم توان ذهني خفيف

زمينه: بررسي پيشينه نشان مي دهد كه آموزش نظم جويي هيجاني و ذهن آگاهي هر يك منجر به ارتقاء انعطاف پذيري شناختي و تعامل والد فرزند شده اند؛ اما هنوز مشخص نيست كدام يك از اين مداخلات مي توانند در طول زمان اثربخشي بيشتري داشته باشند. هدف: پژوهش حاضر با هدف مقايسه اثربخشي آموزش نظم جويي هيجاني و ذهن آگاهي بر انعطاف پذيري شناختي و تعامل والد فرزند در مادران داراي كودكان مبتلا به كم تواني ذهني خفيف انجام شد. روش: پژوهش از نوع شبه تجربي با طرح پيش آزمون، پس آزمون و پيگيري با گروه گواه بود. جامعه آماري پژوهش شامل تمامي مادران داراي كودكان مبتلا به كم تواني ذهني خفيف مراجعه كننده به مدارس استثنايي شهر رشت در سال تحصيلي 991398 بودند. 36 نفر به روش در دسترس انتخاب و به صورت تصادفي در سه گروه 12 نفري قرارگرفتند. گروه‌هاي آزمايش تحت آموزش نظم جويي هيجاني (8 جلسه 90 دقيقه‌اي) و ذهن آگاهي (8 جلسه 90 دقيقه اي) قرار گرفتند. ابزارهاي پژوهش شامل پرسشنامه انعطاف پذيري شناختي (دنيس و وندروال، ۲۰۱۰) و مقياس رابطه والد فرزند (پيانتا، 1994) بودند. تحليل داده ها با روش تحليل واريانس مختلط انجام شد. يافته ها: آموزش نظم جويي هيجاني و ذهن آگاهي بر بهبود انعطاف پذيري شناختي و تعامل والد فرزند و مؤلفه هاي آن ها در مراحل پس‌آزمون و پيگيري مؤثر بودند؛ همچنين در مرحله پيگيري تفاوت معناداري بين دو مداخله در اين متغيرها مشاهده نشد (0/01 P). نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج مي توان گفت آموزش نظم جويي هيجاني و ذهن آگاهي با ارتقاي بازسازي هيجاني، كاهش پردازش خود ارجاعي منفي و افزايش توانايي انجام رفتارهاي هدفمند، آگاهي از تجربيات لحظه حاضر و برگرداندن توجه بر سيستم شناختي و پردازش كارآمدتر اطلاعات، در نهايت باعث بهبود انعطاف پذيري شناختي و تعامل والد فرزند مادران داراي كودكان مبتلا به كم تواني ذهني خفيف شدند.