ابرهاي تيره و روزنه‌هاي اميد؛ تبيين الگوي مناسبات كار و زندگي در جامعه آكادميك

Dark Clouds and Windows of Hope; An Explanation of the Model of Work-Life Relationships in the Academic Community

ازآنجاكه امروزه شاهد برهم‌كنش‌هاي پيچيده ميان زندگي شخصي و شغلي افراد هستيم، نظريه‌پردازان بيش‌ازپيش درپي شناخت عميق‌تر اين روابط به‌منظور توسعه دانش نظري هستند. در‌اين‌ميان سازمان‌ها و مجريان عملياتي نيز درصدد شناسايي ترجيحات و نيازمندي‌هاي كاركنان به‌منظور ايجاد هم‌راستايي ميان اين دو حوزه‌اند. در اين پژوهش، مفهوم مناسبات كار و زندگي با هدف ارائه الگويي كه دربردارنده روابط دوسويه و هر دو وجه منفي و مثبت برهم‌كنش عرصه‌هاي كار و زندگي افراد باشد، مدنظر قرار گرفت. اين پژوهش باتوجه‌به ماهيت مشاغل دانشي و اقتضائات خاص آن، درمورد اعضاي هيئت‌علمي پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي انجام شد. بدين‌منظور با استفاده از مصاحبه‌هاي نيمه‌ساخت‌يافته با 18 نفر از اعضاي هيئت‌علمي، داده‌ها گردآوري و تحليل اين داده‌ها با روش كيفي تحليل مضمون و نرم‌افزار QSR Nvivoدرقالب الگويي متشكل از چهار مضمون فراگير، 10 مضمون سازمان‌دهنده و 30 مضمون پايه تنظيم شد. مشغوليت مستمر ذهني، تعدد و تنوع نقش‌هاي كاري، سرريز نگرش‌هاي منفي/ مثبت كاري/ خانوادگي، مطالبه‌گري مسئوليت‌هاي خانوادگي، حمايت‌گري خانواده و پرواي مراقبت و ارتقاي مهارت‌هاي زندگي ابعاد تشكيل‌دهنده اين الگو بودند؛ الگويي كه در كنار سويه منفي (تضاد دوسويه كار و زندگي) به سويه مثبت اين مفهوم (غني‌شدن كار و زندگي) هم اشاره دارد.

As we are experiencing complex interactions among people's personal and professional lives today, theorists are increasingly trying to understand these relationships more deeply in order to develop theoretical knowledge. Meanwhile, organizations and administrative managers are trying to identify the preferences and needs of the employees in order to balance these two areas. The concept of work/life relations was considered aiming at designing a model that includes a two-way relationship and both negative and positive aspects of interaction between work and life. Due to the nature of knowledge work and its special requirements, this research has selected the faculty members of the Institute of Humanities and Cultural Studies as its sample. Accordingly, using semi-structured interviews with 18 faculty members, the data were collected and analyzed through qualitative method of thematic analysis and QSR NVivo software in a model consisting of four comprehensive themes, 10 organized themes and 30 basic themes. Constant mental engagement, multiplicity and diversity of work plans, overflow of negative / positive work and family attitudes, demanding family tasks, family support, and fear of caring for and improving life skills included the constituent dimensions of this model. In addition to the negative side (the inconsistency between work and life), the positive side of this concept (enrichment of work and life) was also taken into account.