قبض و بسط عناصر عرف حقوقي بين المللي؛ آموزه هاي نظريه مشورتي پيامدهاي حقوقي جدايي چاگوس از موريس 2019

The Expansion and Contraction of the Elements of Customary International Law: Analysis of ICJ Advisory Opinion on the Legal Consequences of the Separation of Chagos Archipelago from Mauritius in 2019

تهور ديوان بين‌المللي دادگستري در صدور رأي تاريخي سال 1986 و محكوم كردن فعاليت‌هاي نظامي و شبه نظامي بزرگ‌ترين ابرقدرت دنيا در نيكاراگوئه، نقطه عطفي در مواجهه ارگان اصلي قضايي ملل متحد با قدرت‌هاي بزرگ جهاني بود. در دهه سوم ريشه‌كن‌سازي استعمارگري، تهوري هم ازاين‌دست لازم بود تا اين نهاد قضايي بين‌المللي بتواند با ابتكارات حقوقي خود، حكم به نامشروع بودن تسلط بريتانيا بر مستعمره اقيانوسي چاگوس بدهد. باوجوداين و صرف‌نظر از ابعاد سياسي نظريه مشورتي جدايي چاگوس از مجمع‌الجزاير موريس، اين نظريه حاوي ظرايف متعدد حقوقي است كه شايسته توجه مي‌نمايد. تحقيقِ پيش‌رو، دو محور حقوقي اصلي اين نظريه مشورتي را در كانون بررسي قرار داده است. نخستين موضوع، بررسي روش‌شناسي ديوان در چگونگي احراز حق تعيين سرنوشت به‌عنوان يك قاعده عرفي بين‌المللي و زمان دقيق شكل‌گيري اين قاعده است كه از منظر نويسنده با تحديدِ دامنه عنصر عيني عرف و بسطِ حوزه تعيين‌كنندگيِ عنصر ذهني عرف همراه بوده است. اين امر اماره بارز ديگري از فاصله گرفتن ديوان از اصول كلاسيك استقريي در فرآيند احراز مؤلفه‌هاي عرف بين‌المللي را به‌دست مي‌دهد. در همين ارتباط دومين موضوع موردِبررسي در اين مقاله، بررسيِ هنر ديوان بين‌المللي دادگستري در چگونگي برقراري ارتباط بين عناصر هنجاري نظام حقوقي بين‌المللي براي تعيين گسترۀ مفهومي و غايتِ قاعده عرفي حق تعيين سرنوشت مي‌باشد.

The International Court of Justice's boldness in condemning U.S. military and paramilitary activities in Nicaragua (1986) has been regarded as a turning point in an evolving confrontation between the great powers and the UN judicial body. Now, in the third decade of the eradication of colonialism, the International Court of Justice has made another historical decision against another great power, declaring the illegality of the UK's continued presence in Chagos Archipelago. In addition to the political aspects of Chagos's Advisory Opinion, there remain several legal issues which deserve attention. This research analyzes two important legal issues in this regard. The first issue is to examine the ICJ methodology in determining the existence of the right to self-determination as an international customary rule. The author argues that ICJ has done this by contraction of the objective element of customary international law (CIL) and expansion the significance of the subjective one.