بررسي مؤلفه‌هاي رشد اخلاقي كودك در داستان‌هاي احمدرضا احمدي (با رويكرد به نظرية يادگيري اجتماعي)

Investigating the Components of Child Moral Development in the Stories of Ahmadreza Ahmadi (by Using the Social Learning Theory)

احمدرضا احمدي چهره‌اي شاخص در گسترة شعر موج نو و شعر حجم است؛ اما با وجود آثار برجسته در عرصة ادبيات كودك معاصر، به اين بخش از ظرفيت‌هاي ادبي وي، آن‌طور كه بايد پرداخته نشده است. او در داستان‌هاي خود به مسائل گوناگون تعليمي و اخلاق‌بنياد اشاره كرده و براي بازنمايي اين موضوعات به‌طور مطلوب از تكنيك‌هاي متنوع بهره برده كه تأكيد بر يادگيري محيطي و اجتماعي كودك از آن جمله است. در اين پژوهش، با استناد به منابع كتابخانه‌اي، روش توصيفي ـ تحليلي و مباني نظرية يادگيري اجتماعي، اين تكنيك‌ها در داستان‌هاي منتخب احمدرضا احمدي بررسي و تحليل شده است. نتايج بيانگر آن است كه نويسنده با كاربست مؤلفه‌هايي مانند «سرمشق‌دهي و معرفي الگوي عملي»، «مقابلة شخصي كودك با موقعيت‌هاي اخلاقي/ غيراخلاقي»، «تقويت و تثبيت رفتار اخلاقي» و «به‌كارگيري بازي وانمودي»، مجموعه‌اي متنوع از مسائل اخلاقي و تعليمي ـ مانند تعاون و كمك به يكديگر، احترام به حيوانات، صلح‌جويي، محبت‌ورزيدن به همنوع، هويّت‌جويي و بازگشت به خويشتن واقعي ـ را براي مخاطبان كودك خود، ترسيم و بازگويي كرده است. در اين بين، آموزة تعليمي احترام به حيوانات بارها در داستان‌هاي مختلف تكرار شده است كه بيانگر دغدغة اصلي نويسنده براي فرهنگ‌سازي در اين موضوع است. احمدي در بازنمايي رويكردهاي تعليمي خود بر اثرگذاري محيط اطراف بر فرايند رشد و فرديّت اخلاقي و شخصيتي كودكان تأكيد كرده و نقش عوامل بيروني را در جهت‌گيري سويه‌هاي تربيتي اين گروه سني برجسته كرده است.

AhmadReza Ahmadi is one of the leading figures in the field of contemporary children's literature. In his stories, he refers Ahmadreza Ahmadi is an eminent figure in the field of new wave poetry and volume poetry. Despite his outstanding works in contemporary children's literature, this part of his literary capacities has not been properly addressed. In his stories, he refers to various educational and moral issues and uses various techniques to represent these issues in a desirable way, including the emphasis on environmental and social learning of the child. In the present study, citing library sources and by using the descriptive-analytical methods, these techniques have been studied and explored in selected stories of Ahmadreza Ahmadi. The results indicate that by using a variety of factors such as 'role modeling and introducing practical model', 'personal confrontation of the child with moral/immoral situations', 'strengthening and stabilizing moral behavior' and 'using pretend play', the author has recounted and depicted a diverse set of educational and moral issues such as cooperation and helping each other, respect for animals, peace-seeking, loving fellowmen, seeking identity and returning to one's true self to the children. In the meantime, teaching respect for the animals has been repeated many times in various stories, which shows the author's main concern for culture in this regard. In representing his educational approaches, Ahmadi has emphasized the impact of the surrounding environment on the development process, and the individual morality and personality of the children and has highlighted the role of external factors in orienting the educational aspects of this age group.