شناسايي و بررسي مؤلفه‌هاي مؤثر بر توسعه شهرهاي ميانه اندام با رويكرد تحليل تأثيرات متقاطع نمونه موردي: شهر خوي

Identification and Investigation of Components Affecting the Development of Medium-Sized Cities by Cross Impact Analysis Approach (Case Study: Khoy City)

مقدمه: با بروز تحولات جديد در ايران، شهرهاي بزرگ به سرعت عوامل مهم رشد و توسعه را به خود اختصاص داده و باعث ايجاد شكلي از نظام نامتعادل و نامتوازن در شبكه شهري كشور شدند. در اين بين، تقويت شهرهاي ميانه اندام در سطوح گوناگون كالبدي- فيزيكي، اقتصادي و اجتماعي به عنوان يكي از مؤثرترين راهكارها در راستاي به تعادل رساندن توزيع جمعيت و فعاليت‌هاي اقتصادي در سطح مناطق مطرح شد. روش: در اين راستا هدف اين پژوهش، شناسايي نيروهاي تأثيرگذار و در نهايت عوامل كليدي مؤثر بر رشد و توسعه شهر ميانه اندام خوي مي‌باشد. بدين منظور، براي شناسايي عوامل مؤثر بر وضعيت آينده سيستم از روش دلفي استفاده شد كه در نتيجه آن 30 عامل اوليه مؤثر بر روند آينده سيستم شناسايي شدند. در ادامه براي استخراج عوامل كليدي تأثيرگذار بر وضعيت آينده سيستم، روش تحليل تأثيرات متقاطع با بهره‌گيري از نرم‌افزار MICMAC به كار گرفته شد. يافته­ ها: نتايج تحقيق حاكي از آن است كه سيستم مورد مطالعه، سيستمي ناپايدار بوده و در صفحه پراكنش متغيرها، پنج دسته از عوامل (عوامل تأثيرگذار، دووجهي، مستقل، تأثيرپذير و تنظيمي) قابل شناسايي هستند، در نهايت نرم‌افزار MICMAC از مجموع 30 عامل اوليه، 11 عامل را به عنوان عوامل كليدي مورد شناسايي قرار داد. نتيجه­ گيري: اين عوامل در واقع به عنوان بازيگران اصلي در توسعه شهر خوي ايفاي نقش مي‌كنند. با در نظر گرفتن اين عوامل در برنامه‌ريزي‌ها و سياست‌گذاري‌هاي شهري، مي‌توان شاهد روندي مثبت و محسوس در توسعه شهر خوي در سطح استان بود.

Introduction: With the new developments in Iran, big cities quickly took over the growth and development factors and created a form of unbalanced system in the country's urban network. Meanwhile, strengthening middle-class cities at various levels of physical, economic and social was proposed as one of the most effective strategies to balance the distribution of population and economic activities in the regions. Method: In this regard, the aim of this study is to identify the influential forces and ultimately the key factors affecting the growth and development of the central city of Khoy. In order to do this, Delphi technique was used for identifying the effective factors on the future condition of the system the result of which showed 30 initial effective factors on the future condition of the system were identified. In the next step, for extracting the key factors effective on the future procedure of the system, Cross Impact Analysis method was used by software Micmac. Results: The results of the study show that the studied system is and unstable one and in the table of variables spread; five classes of factors (effective, Twosided, independent, influential and regulatory) can be identified. Finally out of the 30 factors, 11 are the key factors for the main actors and affect the future status of the system. Conclusion: These factors actually play role as main players in the development of Khoy city. Given these factors in urban planning and policy making, one can witness a positive and tangible trend in the development of Khoy city at the provincial level.