بررسي اثر حفر تونل برنشست سازه‌هاي اطراف آن با نگرش ويژه بر ارتفاع و عرض سازه مطالعه موردي: تونل مترو اصفهان

در احداث ساختارهاي زيرزميني شهري، عبور تونل ها از زير سازه هاي سطحي امري اجتناب ناپذير است. پيش بيني و كنترل تغيير شكل هاي حاصل از حفاري، به ويژه نشست سطحي زمين، همواره بايد پيش از حفاري مورد توجه قرار گيرد. به اين منظور در مقاله به بررسي اثر حفر تونل بر نشست ساختمان هاي مجاور تونل با نگرش ويژه بر ارتفاع و عرض سازه پرداخته شده است. تونل مترو اصفهان به صورت موردي در نظر گرفته شده است و از نرم افزار FLAC2D جهت مدل سازي در استفاده شده است. در اين مقاله محدوده ايستگاه ميدان آزادي تا ايستگاه شيخ كليني و اطلاعات ساختمان هاي منطقه در نظر گرفته شده و به بررسي اثر عرض و ارتفاع سازه هاي اطراف تونل بر ميزان نشست سطح زمين در اثر حفر تونل پرداخته شده است. با توجه به تراكم زياد سازه ها در اين منطقه و برنامه توسعه شهري احتمال تخريب بسياري از سازه ها و احداث سازه هاي جديد در اين منطقه وجود دارد. جهت تعيين مشخصات ژئوتكنيكي محدوده مورد مطالعه در سه منطقه مطالعات ژئوتكنيكي صورت گرفته است و جهت صحت سنجي نتايج با استفاده از ابزاردقيق نشست سازه مجاور در مدت زمان 90 روز بررسي شده است. با توجه به تحليل هاي انجام گرفته، در ساختمان با عرض 10 متر و تعداد طبقات 4 (ارتفاع 12 متر) محدوده ي مجاز ساخت سازه در حدود 1.65 متر و با افزايش تعداد طبقات به 8 و 12 طبقه اين فاصله به حدود 4.5 و 9 متر رسيده است و نسبت به ساختمان 4 طبقه به ترتيب 2.72 و 5.45 برابر افزايش يافته است. با افزايش تعداد طبقات به 12، محدوده مجاز ساخت سازه براي عرض 20 و 30 متر به ترتيب نسبت به ساختمان با عرض 10 متر به ترتيب 1.5 و 2.7 برابر افزايش يافته است. لازم به ذكر است، نتايج به دست آمده براي مناطق مشابه با منطقه مورد نظر از نظر ويژگي هاي ساختگاه و مشخصات تونل مي تواند مورد استفاده قرار گيرد.