تاثير مولفه هاي كالبدي –عملكردي بر امنيت عرصه هاي همگاني(مطالعه موردي محله دوهزار بندرعباس)

the effect of physical-functional components on the security of public realms (a case study of Dohezar neighborhood of Bandar Abbas)

در حوزه شهرسازي، پژوهش‌هاي زيادي با هدف تأثير امنيت در فضاها و عرصه‌هاي شهري شكل گرفته است؛ كه بيشتر اين پژوهش‌ها اذعان داشته‌اند ارتقاء مؤلفه‌هاي كالبدي–عملكردي منجر به ارتقاء امنيت مي‌شود. عوامل گوناگون در سطوح مختلف جامعه موجب به وجود آمدن رفتارهاي مجرمانه و نامتعارف در عرصه‌هاي شهري مي‌شود كه ازجمله مهم‌ترين آن‌ها عوامل كالبدي–عملكردي است. يك كالبد مي‌تواند با شهروندان خود از طريق ويژگي‌هاي كالبدي ارتباط برقرار كند. اگرساختاركالبدي-عملكردي فضاهاي (عرصه‌هاي) همگاني مناسب باشد، مردم در اين فضاها از امنيت بيشتري برخوردار خواهندبود. اين پژوهش، با هدف شناسايي مؤلفه‌ها و شاخص‌هاي كالبدي-عملكردي تأثيرگذار در امنيت و تبيين سطح امنيت، به بررسي اين عوامل در عرصه‌هاي همگاني محله دو هزار شهر بندرعباس مي‌پردازد. ابزار كلي مورداستفاده براي گردآوري اطلاعات شامل مطالعات كتابخانه‌اي و تكميل پرسش­نامه «محقق ساخته» است كه بر اساس طيف ليكرت طراحي‌شده است. جامعه آماري پژوهش (18595) نفر از ساكنين محله دو هزار (كوي ملت) بندرعباس است؛ كه از طريق فرمول كوكران (376) نفر به‌عنوان حجم نمونه محاسبه شد و پرسش‌نامه هم از روش «نمونه‌گيري تصادفي» در اختيار آن‌ها قرار داده شد. روايي محتواي پرسش­نامه محقق ساخته توسط متخصصان و خبرگان مربوطه مورد تائيد قرار گرفت و پايايي گويه‌هاي پرسش­نامه‌هاي نهايي، از طريق روش تعيين ضريب آلفاي كرونباخ بررسي شد. از آزمون آماري و اسميرنف براي تشخيص نرمال‌بودن توزيع داده‌هاي پژوهش و آزمون‌هاي رگرسيون خطي، تحليل مسير و همبستگي پيرسون براي تحليل روابط بين متغيرها استفاده شده است. خلاصه نتايج پژوهش حاكي از آن است كه بين مؤلفه‌هاي كالبدي-عملكردي (شبكه حركت و دسترسي، آسايش محيطي و مقياس و فرم فضا) و امنيت شهري رابطه مستقيم و معناداري وجود دارد؛ و از ميان عوامل فوق، مؤلفه شبكه حركت و دسترسي با ضريب (0٫28) بيشترين تأثير را در افزايش امنيت دارد.

security is one of the basic and fundamental human rights needs. security is one the most important factors affecting on the citizens' attendance in urban areas and in consequence prosperity and dynamism of this environment. One of the most important criteria by which cities and urban environments are evaluated is the existent security of the city's public realms. Regarding the fact that environmental traits play an important role in providing the security or un secured of the city. Criteria codification of efficient and suitable environmental traits can assist in declining the crime rate in public realms. This research, with the purpose of identifying the components and effective physical-functional indicators of security and clarification of security levels, studies these factors in public realms of the Dohezar Khur district in BandarAbbas. The present research stands in the operational research category and the research method is descriptive-analytic. The data gathering of the present research was done after the theoretical framework codification using the questionnaire technique field research. In this regard, the Kolmogorov-Smirnov statistical test was used to diagnose the normality of the research data distribution and linear regression tests, analyzing the direction and pearsonian correlation to analyze the variables' relation. The epitome of the research outcome indicates that a direct and meaningful relationship exists between the physical-functional (movement and access network, environmental comfort, space scale, and form) and urban security; and from the above factors, movement and access network with the index of (0.280) in the most influential in increasing the security.