بررسي و رتبه بندي شاخص هاي كيفيت زندگي (مورد مطالعه: شهرستان هاي خراسان شمالي)

Review and ranking of quality of life indicators (Case study: North Khorasan counties)

افزايش شتابان جمعيت شهري، يكي از مشخصه ­هاي شهرنشيني در دهه ­هاي اخير است، به‌نحوي‌كه يكي از مهم‌ترين چالش­هاي كنوني جامعه، ارزيابي كيفيت زندگي است. كيفيت زندگي يكي از مهم‌ترين مسائل پيش‌روي جهان و از مباحث اساسي در تكوين سياست‌گذاري اجتماعي محسوب مي­ شود. در ايران و نظام برنامه ­ريزي و مديريت شهري آن به موضوع كيفيت زندگي توجه بسيار اندكي شده است. با توجه به اين امر، لزوم سنجش كيفيت زندگي استان خراسان شمالي، جهت هدايت و برنامه­ ريزي دقيق در آينده ضروري است. بدين‌منظور هدف اصلي از اين پژوهش، ارزيابي و شناسايي كيفيت زندگي در استان مرزي خراسان شمالي و تعيين سطوح برخورداري شهرستان­هاي اين استان به لحاظ برخورداري از شاخص‌هاي كيفيت زندگي عيني است. روش پژوهش به لحاظ ماهيت موضوع، توصيفي-تحليلي و ازلحاظ هدف، كاربردي است. تكنيك­ هاي مورد استفاده در اين مقاله تكنيك وزن­دهي آنتروپي و مدل تصميم­ گيري چند معياره ويكور است. از تكنيك آنتروپي شانون براي تعيين وزن شاخص­ها و از تكنيك ويكور به‌منظور تعيين سلسله‌مراتب كيفيت زندگي شهرستان­هاي هشت‌گانه استان مرزي خراسان شمالي استفاده گرديد. نتايج حاصله بيانگر آن است كه سطح كيفيت زندگي در شهرستان­هاي استان خراسان شمالي طبق ارزيابي شاخص‌هاي منتخب بسيار ناعادلانه و نابرابر بوده است. يافته­ هاي تحقيق نشان مي­ دهد كه بين شهرستان­هاي اين استان اختلاف فاحشي وجود دارد، به‌طوري‌كه از مجموع 8 شهرستان، شهرستان بجنورد با امتياز (0) در رتبه اول، شيروان با امتياز (0.674) در رتبه دوم، اسفراين با امتياز (0.737) در رتبه سوم، مانه و سملقان با امتياز (0.892) در رتبه چهارم، جاجرم با امتياز (0.933) در رتبه پنجم، فاروج با امتياز (0.951) در رتبه ششم، راز و جرگلان با امتياز (0.994) در مرتبه هفتم و شهرستان گرمه با امتياز (1) در مرتبه هشتم قرار دارد.

Improving the quality of life in any society is one of the main goals of the public policy of that society. So that quality-of-life findings can be used to recognize previous strategies and design future planning policies. Due to this, it is necessary to assess the quality of life of the northern Khorasan border province in order to conduct accurate planning in the future. To this end, the main objective of this research is to assess the quality of life in the northern province of Khorasan province and determine the levels of enjoyment of the cities of this province in terms of objective quality of life indicators. The research method is descriptive-analytic. The techniques used in this paper are entropy weighing techniques and the multi-criteria decision making model of VIKOR. Shannon's entropy technique was used to determine the weight of the indices and to use the viquor technique to determine the quality of life of the 8th city of the northern province of northern Khorasan. The results indicate that the level of quality of life in the cities of North Khorasan province has been very unfair and unequal according to the evaluation of selected indicators. The results of the research show that there is a significant difference between the cities of this province, so that from the total of 8 cities, Bojnourd city with the score (0) is ranked first, Shirvan with the score (0.674) in the second rank, Esfarayen ranked third with score (0.737), Mean and Samalgan with the score (0.892) in fourth place, Jajarm with score (0.933) in fifth place, Farvje with score (0.951) in the sixth rank, Raz in the rank of the priest with score (0.994) At the seventh position and the city of Garmeh with a score of (1) is in the eighth position.