عنوان مقاله :
بررسي‌هاي توپوگرافي در محوطه‌ي باستاني دهنو، پاسارگاد، استان فارس
عنوان به زبان ديگر :
Topographic surveys in the archaeological site of Dehno, Pasargadae, Fars
پديد آورندگان :
محمدخاني، كورش دانشگاه شهيد بهشتي - گروه باستانشناسي، تهران، ايران , نظيف، سمانه دانشگاه تربيت مدرس، تهران، ايران
كليدواژه :
بررسي‌هاي توپوگرافي , سامانه تعيين موقعيت جهاني (GPS) , دهنو , پاسارگاد , باستانشناسي
چكيده فارسي :
رويكردِ غير تخريبي در باستانشناسي به انگيزۀ نگه‌داشتِ بازمانده‌هاي پيشينيان براي آنان كه پس از ما مي‌آيند و آيندگان ما هستند، امري بايسته و بي‌گمان خردمندانه‌تر از به‌كارگيري روش‌هاي ويرانگر است. يكي از روش‌هاي غير تخريبي، بررسي‌هاي توپوگرافي است كه كمك‌هاي ارزشمند و بسزايي به باستان‌شناسان در پژوهش‌هاي ميداني مي‌كند. در بررسي‌هاي توپوگرافي يك نقشه‌بردارِ باستان‌شناس، به همۀ فرورفتگي‌ها و برجستگي‌هاي موجود در محوطه و چگونگي پيوند آن‌ها با انسان مي‌پردازد. مانده‌هاي ديوارها و ساختارهاي معماري، بازمانده‌هاي گورها و اجاق‌هاي باستاني، برون‌زدِ تخته‌سنگ‌هاي بزرگ در تپه‌هاي باستاني، مانده‌هاي كانال‌هاي ساخته‌شده در گذشته و امروز محوطه، گستره‌هاي گردهماييِ تكه‌هاي سفال و سنگ، و روي هم‌رفته، كم‌ترين شيب‌ها و كوچك‌ترين پديده‌ها از ديگر نكته‌هاي برجسته و درنگ‌كردني است و همگي آن¬ها به كمك جي پي اس برداشت مي‌شوند. از سويي، به گمان بسياري از پژوهشگران، پاسارگادِ بناشده در روزگار كورش بزرگ و جانشينانش، فراتر از محوطه‌اي بوده كه امروزه براي ما دانسته شده است. اگر به پاسارگادِ هخامنشيان همچون پازلي نگريسته شود، بي‌ترديد كنار هم نهادنِ تكه‌هاي اين پازل، نيازمند انجام پژوهش‌هاي باستانشناسي در روستاها و محوطه‌هاي پيرامون آن است. يكي از اين محوطه‌ها، تپۀ باستانيِ جاي‌گرفته در شرقي‌ترين بخش روستاي دهنو است. در سال 1396 خورشيدي، تيم بررسي‌هاي توپوگرافي هيأت مشترك بررسي‌هاي باستانشناسي ايران– فرانسه؛ به پژوهش‌هاي ميداني در اين محوطه پرداخت. در اين نوشتار، با كمك نگاره‌ها و نقشه‌هاي توپوگرافي، به بازگويي بررسي‌ها و چگونگي انجام آن‌ها در محوطه، پرداخته شده و از پژوهش‌هاي كتابخانه‌اي براي آشنايي با مفاهيم پايه‌اي بهره برده شده است. برآيندها، نشان از استقرار در تپۀ باستاني در دورۀ اسلامي دارند ولي براي آگاهي از اين‌كه تپۀ دهنو بايد در كجايِ پازل پاسارگادِ هخامنشيان قرار داده شود، نياز است تا پژوهش‌ها و بررسي‌هاي بيشتر در اين محوطه و ديگر پهنه‌هاي پيراموني صورت گيرد
چكيده لاتين :
Topographic surveys are one of the non-destructive methods that provide valuable and significant assistance to archaeologists in field works. In topographic surveys, an archaeological surveyor deals with all the depressions and ridges in the site and how they relate to humans. Remains of walls and architectural structures, the remains of ancient graves and furnaces, the outcrop of the large slate rock in ancient hills, remnants of canals built in the past and contemporary of the site, enclosures with aggregation of pottery and stone fragments, and in general, the lowest slopes and the smallest phenomena are other highlights, and all of them are mapped by using GPS. On the other hand, many scholars believe that the Pasargadae built in the time of Cyrus the Great and his successors, is beyond the area known to us today. If we look at the Achaemenid Pasargadae as a puzzle, we undoubtedly need to conduct archaeological research in the villages and surrounding areas to put all the pieces of this puzzle together. One of these sites is an ancient hill located in the easternmost part of Dehno village. In 2017, the team of topographic surveys of the Joint Mission of Archaeological Surveys of Iran- France; Under the supervision of Kourosh Mohammadkhani and Sebastian Gondet, conducted field works on this site. The results indicate the settlement on the ancient hill in the Islamic period.
عنوان نشريه :
پژوهه باستان سنجي
