تحليل عوامل مؤثر بر كارايي فني شركت‌هاي تعاوني توليد كشاورزي استان گلستان

Evaluating the Factors Affecting the Technical Efficiency of Agricultural Production Cooperatives in Golestan Province

نظر به اهميت تعاوني‌ها در دستيابي به اهداف سند توسعه چشم‌انداز 1404، ارزيابي عملكرد شركت‌هاي تعاوني توليد كشاورزي مي‌تواند ياري بخش سياستگذاران و برنامه‌ريزان در پيشبرد اهداف توسعه در بخش كشاورزي باشد. در اين راستا، پژوهش حاضر با هدف ارزيابي عوامل مؤثر بر كارايي فني شركت‌هاي تعاوني توليد كشاورزي استان گلستان انجام گرفت. آمار و اطلاعات مورد نياز، به صورت پيمايشي و مصاحبه رو در رو با مديران 36 شركت‌ تعاوني توليد كشاورزي فعال در استان گلستان در سال 1398 به‌دست آمد. براي تحقق اهداف تحقيق از روش تحليل پوششي داده‌ها با رويكرد محصول‌‌گرا و فرض بازده ثابت و متغير نسبت به مقياس و مدل رگرسيوني توبيت استفاده شد. نتايج نشان داد كه ميزان كارايي فني شركت‌هاي تعاوني مورد بررسي تحت شرايط بازده ثابت و بازده متغير نسبت به مقياس متفاوت است. همچنين، 44/69 درصد شركت‌ها داراي بازدهي ثابت، 25 درصد داراي بازدهي نزولي و 56/5 درصد داراي بازدهي صعودي نسبت به مقياس توليد هستند. به‌علاوه، كارايي فني و مديريتي شركت‌ها در شرايط بازده متغير نسبت به مقياس به طور ميانگين 87 و 90 درصد است. همچنين، امكان افزايش 13 درصدي ستانده‌ها با همين ميزان نهاده‌ها و به شرط بهينه‌كردن مقياس فعاليت‌ها وجود دارد. بر اساس نتايج رگرسيون توبيت، متغير سن مديران اثر منفي و معني‌دار و متغير دارايي اثر مثبت و معني‌داري بر كارايي فني تعاوني‌هاي توليد كشاورزي استان گلستان دارد. با توجه به تأثير مثبت ميزان دارايي بر كارايي، تأمين اعتبارات لازم براي شركت‌هاي تعاوني توليد كشاورزي از طريق بانك‌هاي عامل كمك شاياني به آن‌ها خواهد داشت.

This study aimed to evaluate the Factors Affecting the Technical Efficiency of Agricultural Production Cooperatives in Golestan Province by using the data envelopment analysis method with a product-oriented approach and constant and variable returns to scale. The required data was obtained in the field and by completing a questionnaire and interviewing the managers of 36 agricultural production cooperatives active in Golestan province in 2020. To evaluate the technical efficiency, the Tobit regression model has also been used to investigate the factors affecting performance. The results show that the average technical efficiency of the surveyed cooperatives under the conditions of fixed returns and variable returns to the scale is almost equal; Therefore, agricultural production cooperatives in Golestan province are faced with a high level of scale efficiency. The results show that 69% of companies have fixed returns, 25% have descending returns and 6% have upward returns to the scale of production. The results of the study of factors affecting technical efficiency also indicate that the age variable has a negative and significant effect on performance. Also, the asset variable has a positive and significant effect on efficiency. The average values of technical and managerial efficiency show that it is possible to increase the output by 13% with the same amount of input. It is necessary to increase the efficiency of production cooperatives by supporting young people and using them in the field of production and providing the necessary funds for companies.