تحليلي بر تاب‌آوري اقتصادي و نهادي در برابر سيلاب (موردشناسي: محلات شهر ايذه)

مخاطرات رخ‌داده در سراسر جهان، آسيب‌پذيري محيط ساخته‌شدۀ ما را منعكس مي‌كند و نمايان‌گر نتايج تأسف‌آور فجايع هستند؛ به‌همين‌دليل با افزايش بحران‌ها، تاب‌آوري شهري و هوشمندي استراتژيك مورد توجه و دقت نظر مديران شهري قرار گرفته است. به‌عنوان هدف پژوهش، ابعاد تاب‌آوري اقتصادي و نهادي در سطح محلات اكبرآباد و بهشت‌آباد شهر ايذه در برابر سيلاب سنجيده شدند. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، كاربردي و از نظر روش تحقيق، توصيفيتحليلي مبتني بر مطالعات كتابخانه‌‌اي و بررسي‌‌هاي ميداني است. براي دستيابي به اهداف تحقيق، شاخص‌‌هايي در دو بخش و 11 دسته، شامل: «آگاهي و دانش، مهارت، عملكرد سازمان، اعتماد، بستر نهادي، روابط نهادي، عملكرد نهادي، ميزان خسارت، توانايي جبران خسارت، بازگشت به شرايط عادي و بيمۀ بلايا» استخراج شد. براي كشف روند الگو درجهت طبقه‌‌بندي شاخص‌هاي تاب‌آوري در برابر سيل، از آزمون‌هاي تي تك‌نمونه‌‌اي، تي مستقل و آزمون فريدمن استفاده شده است. جامعۀ مطالعاتي در سطح 2 محلۀ موجود مصوب مورد خطر سيل با روش نمونه‌‌گيري تصادفي ساده 384 نفر از سرپرستان خانوار ساكن اين محلات برگزيده و پرسشنامۀ استاندارد بين آن‌ها توزيع شد. در ادامه نيز براي بررسي وضعيت اثرات تاب‌آوري سيل در محلات موردمطالعه، از تحليل رگرسيون و شاخص‌‌هاي درماني، بيمارستاني، راه شرياني، آتش‌نشاني و نوع ساخت‌وساز استفاده و همچنين براي وزن‌دهي به شاخص‌‌هاي موردمطالعه و داده‌‌هاي فضايي از روش خودهمبستگي فضايي ابزار Weights Manager موجود در نرم‌افزار Geoda و محيط نرم‌افزار ArcGis استفاده شد. نتايج نشان مي‌دهد كه قسمت‌‌هاي قابل‌توجهي از اين بافت دو محلۀ مصوب سيل‌خيز در شهر ايذه در بازه‌هاي تاب‌آوري خيلي ضعيف و ضعيف قرار دارند. نتايج تحليلي محلات مصوب نشان مي‌دهد دسترسي به مراكز آتش‌نشاني و مديريت بحران، مراكزي درماني و بيمارستاني و همچنين نحوۀ قرارگيري بافت شهر ايذه و به‌ويژه محلات اكبرآباد و بهشت‌آباد نيازمند بازنگري در اولويت‌هاي بررسي است.