پديد آورندگان :
شاهوردي، فرحناز دانشگاه اراك - گروه زبان و ادبيات عربي، اراك، ايران , شهبازي، محمود دانشگاه اراك - گروه زبان و ادبيات عربي، اراك، ايران , مختاري، قاسم دانشگاه اراك - گروه زبان و ادبيات عربي، اراك، ايران , سجادي، ابوالفضل دانشگاه اراك - گروه زبان و ادبيات عربي، اراك، ايران
كليدواژه :
جادوي مجاورت , موسيقي دروني , تكرار , نهج البلاغه , خطبه‌ها
چكيده فارسي :
بارزترين ويژگي نهج البلاغه،عبارت پردازي زيبا، آرايش لفظي و روح و آهنگ حماسي آن است. كمتر جمله و عبارتي در سخنان اميرالمونين علي(ع) به چشم ميخورد كه مسجع و موزون نباشد. از اين رو كلام ايشان عرصه گاه پيدا و پنهان «جادوي مجاورت» است. ﺟﺎﺩﻭﻱ ﻣﺠﺎﻭﺭﺕ آنگونه كه شفيعي كدكني ميگويد به معناي ﺗﮑﺮﺍﺭهاﻱ ﺁﻭﺍﻳﻲ است كه ﮐﺎﺭﮐﺮﺩﻱ ﻣﻌﻨـﺎﻳﻲ ﺩﺭ ﻣـﺘﻦ ﺍﻳﺠـﺎﺩ ﮐﻨﻨﺪ. ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺯ ﮐﺎﺭﮐﺮﺩﻫﺎﻱ ﻣﻌﻨﺎﻳﻲ؛ﺍﻧﺴﺠﺎﻡ ﻭ ﺍﺗﺤاﺩ ﻣﻌﻨﺎﻳﻲ ﺑﺨﺸﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻭﺍﮊﮔﺎﻧﻲ ﺍﺳﺖﮐﻪ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﻣﻌﻨﺎﻳﻲ ﺍﺯ ﻫﻢ ﺩﻭﺭﻧﺪ ﻭ
ﻳﺎ ﺁﻓﺮﻳﻨﺶ ﻣﻌﻨﺎﻱ ﺗﺎﺯﻩ ﺍﺯ ﻭﺭﺍﻱ ﺗﺸـﺎﺑﻪ ﺻـﻮﺭﻱ ﺩﻭ ﻭﺍﮊﻩﻱ ﻣﺘﺒـﺎﻳﻦ ﺩﺭ مجاورت هم. اين پژوهش با تحليل جادوي مجاورت در دو محور هم نشيني و جانشيني، هنر سازه هايي كه در فرآيند انتخاب و تركيب واژگان بر اين دو محور، دست به آشنايي زدايي در بافت معمول كلام ميزند را بازمي شناساند و معاني تازهاي كه از اين رهگذر در اسلوب و ساختاري نو خلق مي شود را به مخاطب مي نماياند. آن چه از اين پژوهش بدست آمد به ما نشان ميدهد جادوي مجاورت در كلام اميرمومنان(ع) در همگوني و هم آوايي الفاظ و كلمات منحصر نمي شود و حضرت بي نياز از صنايع بديع و در دروني ترين لايه هاي بافت كلام كه همان موسيقي معنوي است نيز دست به آفرينش معاني ميزند. جادوي مجاورت در اين عرصه با ايجاد تناسب هاي پنهاني ميان اجزاء سخن، نقش خود را به عنوان عنصري بي بديل در اعجاز كلام حضرت علي(ع) نشان مي دهد.
چكيده لاتين :
According to Islamic jurisprudence, whoever commits a forbidden act deserves punishment in the Hereafter. Regarding the entitlement to the worldly punishment,
some taboos, according to the circumstances, are subject to a certain punishment,
namely, “hadd”, “qisas” and “compensation”; the cause, type and amount of each of
them are specified in the Holy Shari’a. But there is no specific punishment assigned
to some taboos in the Shari’a. Regarding those taboos lacking any assigned
punishment, the rule of the “punishment for all forbidden acts” is a well-known law
among the jurists, according to which all forbidden acts should be punished.Banking
on the generality of this rule in the executive arena leads to unlimited expansion of
repressive policies. Basically, this paper, using a descriptive-analytical-critical
method, seeks to shed more light upon Imam Ali’s (AS) encounter with taboos
lacking any assigned punishment. Based on that, the paper criticizes the generality
of the law of “punishment for all forbidden acts”. According to the results, the measures taken by Imam Ali (AS) against such taboos does not necessarily end in
punishment. The manner in which the Imam confronted the taboos can be explained
in two forms: deterrent measures and reactionary measures. The punishment has
been only one of the types of reactionary measures. In the biography of Imam Ali
(AS), it says that, on condition of necessity, the act of punishment to deal with
taboos is not denied, but is an absolute reliance on it for deterring taboos and using it in any case, regardless of other measures and arrangements, is debatable.
