دروغگوئي از نظر كانت

Lying from Kant’s Point of View

اين مقاله به بررسي ديدگاه كانت دربارة حكم اخلاقي دروغگويي مي‌پردازد. دروغگويي از نظر كانت رذيلتي بزرگ و كليد تمام شرور در عالم است. وي دروغ را چنين تعريف مي‌كند: «به زبان چيزي گفتن و در دل چيزي داشتن». اغلب تصور مي‌شود كه دروغگويي به‌خاطر ضرر زدن به غير نادرست است؛ ولي كانت معتقد است دروغ حتي اگر زياني به كسي نداشته باشد و با نيت خير نيز گفته شود، باز عملي نارواست. وي دروغ‌گويي را به خاطر نابود كردن ارزش انساني خويش، نادرست مي‌شمارد. او دروغ نگفتن را يك وظيفة كامل انساني هم نسبت به ديگران و هم نسبت به خويشتن برمي‌شمارد. سئوال اصلي پژوهش اين است كه آيا دروغگويي از منظر كانت به‌طور مطلق ممنوع است يا وي آن را در برخي شرايط تجويز مي كند؟ نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد كه ديدگاه كانت در مورد مطلق يا نسبي بودن ممنوعيت دروغگويي در آثار مختلفش متفاوت است. كانت در آثار ابتدايي خود، مانند: درس‌هاي فلسفه اخلاق، ديدگاه سهل‌گيرانه‌تر و انعطاف‌پذيرتري نسبت به دروغگويي دارد و دروغگويي را به‌طور مطلق ممنوع نمي‌شمارد؛ بلكه دروغگويي براي نجات خود از سوء استفادة ديگران را تجويز مي‌كند و به‌طور كلي، دروغگويي و فريب را از باب مقابله به مثل جايز مي‌شمارد؛ اما در آثار متأخرش، مانند: مابعدالطبيعه اخلاق و مقالة «حق فرضي دروغگويي با انگيزة خيرخواهانه» معتقد به ممنوعيت مطلق دروغگويي شده است. وي در بنياد مابعدالطبيعة اخلاق، دروغگويي را بر اساس اصل تعميم پذيري و اصل غايات ممنوع مي‌شمارد.

This paper discuss moral judgment of lying from Kant’s point of view. According to Kant, Lying is a great vice and the key of all evils. He define lying as “to tell something which is not in your heart”. Most of the people think that lying is wrong due to its harms to others, but Kant says that lying is wrong even if it does have any harm to others and has been told by good intention. He knows lying wrong because of destroying human worth. He counts not telling the lie as a perfect human duty to others and to oneself. The main question of this research is this: is lying prohibited absolutely from Kant’s view or he permits some kind of lies? The result of this research shows Kant has different views on lying in his different works. He permits some kind of lies in his former works like Lectures on Ethics and says that lying and deception is permitted in defense of oneself. But, in his later works like Groundwork of the Metaphysics of Morals and “On a Supposed Right to Lie from Altruistic Motives”, Kant makes lying absolutely prohibited.