پديد آورندگان :
ميرجليلي، علي محمد دانشگاه ميبد - گروه علوم قرآن و حديث، ميبد، ايران , زارع زرديني، احمد دانشگاه ميبد - گروه علوم قرآن و حديث، ميبد، ايران , خيبر، محمد مهدي دانشگاه ميبد - گروه علوم قرآن و حديث، ميبد، ايران
كليدواژه :
راوي ﻣﺠﻬﻮل , راوي ﻣﻬﻤﻞ , ﻣﺬﻫﺐ راوي , ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﺘﻨﻲ
چكيده فارسي :
ارزيابي سندي احاديث منتسب به معصومان(ع)، يكي از راه‌هاي بررسي صحت و سقم آنها ميباشد. در اين مرحله، گاه به راوياني برخورد ميشود كه صاحبان كتب رجال به شناختي از مذهب راوي دست نيافته و در نتيجه، وي را مجهول يا مُهْمَل خوانده‌اند. دستيابي به مذهب اين قبيل راويان، علاوه بر اعتبارسنجي سند روايت، در ميزان كاربست مرويات‌شان نزد فقها، متكلمان، مفسران، مورخان و... تأثير فراوان دارد. پژوهش حاضر كه با روش توصيفي ـ تحليلي و با استفاده از منابع كتابخانهاي سامان يافته، رواياتي را مورد بررسي قرار داده كه رجاليان، برخي از راويان موجود در سند آن روايات را مجهول و مهمل خوانده‌اند و اين مقاله، درصدد استنباط مذهب راويان مجهول و مهمل بر اساس منقولات آنها ميباشد و تلاش دارد با تحليل روايات آنان، به مذهب اينگونه راويان دست يابد. نتايج اين مقاله نشان مي دهد كه ملاكهايي از قبيل «شيوه اِسناد دهي امام(ع) در نقل روايت»، «تأمل در مباني اعتقادي راوي در نقل روايت»، «جهتگيري راوي در نقل روايت»، «توجه به شيوه پرسشگري راوي»، «مقايسه مضمون روايت با حكم فقهي يا آموزه‌هاي كلامي شيعه»، «مقايسه پاسخ امام به سؤال راوي مجهول يا مهمل با راوي معلوم الحال» و «شيوه يادكرد از امام معصوم(ع)» ميتواند براي يافتن مذهب اين دست راويان بسيار راهگشا باشد.
چكيده لاتين :
Among the ways to verify the authenticity of hadiths attributed to Imams (AS) is evaluating their sanads (chain of transmitters). At this stage, ridjāl scholars sometimes could not recognize a narrator’s religious sect and thus have called him/her majhūl (unknown) or muhmal (incognito). Knowing the beliefs of such narrators, in addition to validating the sanad, has a great impact on the use of their narrations by jurists, theologians, commentators, historians, etc. The present study, which is done by the descriptive-analytical method based on library sources, has examined those narrations that the rijāl scholars have called some of their transmitters unknown or incognito. It seeks to recognize the sect of such narrators through their sayings. It tries to achieve their sect by analyzing their narrations. In conclusion, some criteria can be useful to recognize them, including: “the method of citing the Imam (as) in narrating”, “reflection on the beliefs of the narrator in narrating”, “the orientation of the narrator in narrating”, “paying attention to the method of Questioning the Imam”, “comparing the content of the narration with the jurisprudential ruling or Shiite theological teachings”, “comparing the Imam’s answer to the question of the unknown or incognito narrator with the known one”, and “the method of narrator in mentioning the Imam”.
