بررسي الگوي فروش دسته‌هاي آنتي‌بيوتيك در سال‌هاي 1396-1381 در ايران

سابقه و هدف:يكي از بخش هاي بسيار مهم بازار دارويي كشور، بازار داروهاي آنتي بيوتيك است كه يكي از پرمصرف ترين گروه هاي درماني است و كمك فراواني به بهبود و درمان بيماري ها مي كند. گرچه مصرف ناصحيح آن مشكلاتي از قبيل مقاومت ميكروبي را به وجود مي آورد. باتوجه به روند افزايشي مصرف آنتي بيوتيك ها در ايران و جهان، بررسي و تحليل بازار اين دسته دارويي سبب آگاهي بيشتر پزشكان و سياستمداران نظام سلامت شده و ازين رو از اهميت فراواني برخوردار است. اين مطالعه، يك مطالعه كاربردي و سري زماني است كه با استفاده از داده هاي فروش آنتي بيوتيك هاي موجود در ايران در 16 سال انجام شده است. مواد و روش ها:ميزان فروش عددي داروهاي آنتي بيوتيك موجود در بازار دارويي كشور از آمارنامه دارويي سال 1381 تا 1396 استخراج شد. سپس روند فروش داروهاي هر گروه و همچنين نمودارهاي فروش هر دسته از گروه هاي دارويي بررسي شده و نمودار رگرسيوني و متناسب با آن الگوي فروش متناسب با هر دسته رسم شد. يافته ها:در سال 1396، 9.54درصد بازار دارويي كشور متعلق به داروهاي آنتي بيوتيك بوده است. بيشترين ميزان فروش مربوط به دسته دارويي پني سيلين ها (87/38درصد) و سفالوسپورين ها (92/25درصد) و كمترين ميزان فروش مربوط به كارباپنم ها و گليكوپپتيدها (033/درصد) بوده است. به طور كلي داروهاي گروه سفالوسپورين، كارباپنم ها، لينكوزاميد، گليكوپپتيد، ماكروليدها و كينولون ها داراي روند فروش افزايشي در سال هاي مطالعه شده بوده اند. آمينوگليكوزيدها، سولفوناميد ها و داروهاي ضد سل هم در سال هاي مطالعه روند فروش نزولي داشته اند. نتيجه گيري:در مجموع ميزان مصرف داروهاي آنتي بيوتيك در ايران رو به افزايش است. همچنين افزايش ميزان مصرف داروهاي با طيف اثر وسيع مانند سفيكسيم، سفپيم، آزيترومايسين و مروپنم نگران كننده است. بنابراين نياز به ايجاد سياست هاي كنترلي و نظارتي تجويز و مصرف آنتي بيوتيك ها و مديريت صحيح در اين حوزه بيش از پيش احساس مي شود.