فراتحليل پژوهش هاي تبيين عوامل جامعه شناختي موثر بر سوءمصرف مواد مخدر (با تاكيد بر همنشيني با معتادين)

زمينه و هدف: در سال‌هاي اخير، اعتياد و سوءمصرف مواد مخدر به دليل پيامدهاي سوئي كه در حوزه‌هاي اجتماعي، اقتصادي، رواني و حتي سياسي داشته، به يكي از مهم‌ترين مسائل اجتماعي كشور بدل شده و به تبع آن و با هدف برنامه‌ريزي و سياست‌گذاري در جهت حل بحران، با جمع‌بندي و تركيب يافته‌هاي پژوهش‌ها اين حوزه با هدف شناسايي و تبيين مهمترين عوامل موثر، همراه با ارايه راهكارهاي مرتبط به دنبال رفع مساله است.روش: پژوهش حاضر به روش فراتحليل كمي صورت گرفته است. جامعه آماري، شامل كليه پژوهش‌هاي انجام شده از سال 1383 تا پايان سال 1399 شمسي در زمينه موضوع مورد مطالعه است. از طريق نمونه‌گيري هدفمند، 28 پژوهشي كه داراي ويژگي‌هاي مناسب براي ورود به فراتحليل بودند، انتخاب شدند. يافته‌ها: اندازه اثر برآورد شده در نمونه‌هاي مورد پژوهش 0.44 بود كه بر اساس نظام تفسيري كوهن در محدوده اطمينان سطح متوسط ارزيابي مي‌شود. در نهايت، مي‌توان گفت فارغ از تفاوت جوامع آماري مورد مطالعه تحقيقات، معاشرت با دوستان معتاد بر سوءمصرف مواد مخدر يا گرايش بر آن، تأثير مثبت دارد.نتيجه گيري: افراد معتاد به دليل محيط زندگي خود و نيز افرادي كه با آنها در ارتباط (معتادين) هستند، در معرض يادگيري رفتارهاي انحرافي (اعتياد) قرار مي‌گيرند و بر اين اساس، نزديكان و همسالاني كه اعتياد داشته باشند، تشكيل خرده فرهنگي مي‌دهند كه در مقابل فرهنگ حاكم ايستادگي كرده و تأثير زيادي بر تشكيل و تقويت نگرش افراد در اعتيادشان گذاشته و احتمال نجات فرد از اعتياد را به شدت كاهش مي دهد.