فرهنگ مصرفي و تخريب طبيعت: رويكرد انجمن‌هاي زيست‌محيطي به بحران زيست‌بوم (مطالعۀ موردي: انجمن‌ سبز چيا، مريوان)

Consumer culture and destruction of nature: the approach of environmental associations to the ecosystem (Case study: Chya the Green Organization)

پژوهش حاضر تلاشي است در جهت واكاوي انتقادي سياستِ سبز كه مبناي رويكرد انجمن‌هاي زيست‌محيطي به بحران زيست‌بوم است. استدلال اصلي اين است كه انجمن‌هاي زيست‌محيطي در تحليل ريشه‌هاي بحرانِ زيست‌بوم و ارايۀ راهكارهاي مقابله با آن از نقش سازوكارهاي جهانشمولِ سرمايه‌داري غفلت مي‌ورزند و با تمركز بر عوامل جزييِ محلي به دام نوعي كيش حاشيه‌گرايي مي-افتند. از منظر اين پژوهش، تخريب طبيعت در جهان كنوني چيزي جدا از مناسبات اجتماعي و سياسي نيست و فقط با تأمل در نشانگانِ متون و اسناد و نيز با تحليل نگرش‌ها و فعاليت‌هاي كنشگران مربوطه مي‌توان اين پيوند را آشكار ساخت. ميدان مطالعه انجمن‌هاي زيست‌محيطي كردستان و به‌طور مشخص انجمن سبز چيا در شهر مريوان است. داده‌ها در دو سطح گردآوري شده‌اند: متون و اسنادي كه اين انجمن توليد و منتشر كرده است و مصاحبه با اعضاي فعال اين انجمن دربارۀ نگرش‌ها و رفتارهاي آن‌ها در قبال محيط زيست. داده‌هاي نوع اول از طريق روش خوانش نشانه‌گرايانه تحليل شده‌اند و داده-هاي حاصل از مصاحبه‌ها از طريق روش تحليل مضموني. نتايج بيانگر آن است كه فرهنگ‌سازي، ساده‌زيستي، زاگرس، زريبار، جمعيت، خشونت، كمپين، مديريت، حقوق بشر، نوستالوژي و اكوتوريسم محوري‌ترين نشانه‌هاي مورد استفادۀ اين انجمن در اسناد نوشتاري است. همچنين قانون‌گرايي، هويت‌طلبي و واقع‌گرايي عمده‌ترين مضامين مرتبط با سياستِ سبز در انجمن چيا هستند. به طورِ كلي تأملِ انتقادي بر داده‌ها حاكي از آن است كه تمهيدات نشانگاني چيا در جهت بازنمايي محيط‌زيست ذيل سياست پديدار مفصل‌بندي شده كه نتيجه‌ي آن نامرئي‌كردن كليت اجتماعي در تحليل بحران زيست‌بوم است.

This research is an attempt to analyze critically the green politics as the basis of the approach of environmental associations to the ecosystem. This attempt is done through relying on the concept of consumer culture and its role in destructing ecosystem in contemporary world. The main argument is that environmental associations neglect the role of global capitalistic mechanisms when analyzing the causes of environmental crises and its solutions. Hence, they fall into the trap of a marginalist cult due to concentrating on particular and contextual phenomena. From the viewpoint of this research, the destruction of nature in contemporary era is something deeply related to social and political conditions, and this relation can only be explained through analyzing texts, documents, attitudes and activities of activists of environmental associations. The field of study is Chya Green Organization in Mariwan. The data are gathered in two levels: texts and documents produced by Chya and interviews with active members of this association about their attitudes and behaviors towards environment. The first data are analyzed by way of symptomatic reading and the second data through thematic analysis. The findings show that culturalization, violence, management, human rights, nostalgia, ecotourism, Zagros, Zaribar and campaign are among the most prevalent signs in texts and documents produced by this association. Also, constitutionalism, identification and realism are the central themes as to the green politics of Chya.