تبيين ساختار اكولوژي شهري در راستاي ارتقاي ضريب تاب آوري زيست محيطي با استفاده از تحليل متريكهاي سيماي سرزمين ( مطالعه موردي شهر بهشهر )

در سيستمهاي پيچيده شهري، ساختار اكولوژي نقش زيادي در تاب آوري زيست محيطي دارد. شهر بهشهر به عنوان يك شهر مياني در شمال كشور، به سبب رشد سريع جعيت و گسترش بي برنامه فضاهاي شهري ، دچار تخريب بنيانهاي اكولوژيكي سرزمين و به تبع آن مشكلات زيست محيطي فراواني شده است. بر همين اساس هدف از اين مطالعه بررسي روند تغييرات در وسعت و الگوي ساختاري پوشش اراضي شهر بر اساس تبيين ساختار اكولوژي شهري در طي 34 سال اخير با استفاده از تكنيك سنجش از دور و متريكهاي سيماي سرزمين شامل متريكهاي Cohesion,MNN,LSI,MSI,MPS,ED,LPI,NP,PLAND,CAاست.طبقه بندي پوشش اراضي شهر با نرم افزار ENVI5.3و تحليل سنجه هاي سيماي سرزمين در نرم افزار Fragstats v4.2.1 ، و در نهايت نقشه فضايي سنجه ها نيز در فضاي نرم افزار Arc GIS انجام شد. نتايج بررسي تغييرات نقشه هاي كاربري اراضي نشان مي دهد، لكه هاي ساخته شده در اين بازه زماني به دليل افزايش جمعيت و تقاضا براي زمين و در نتيجه ، رشد شهرنشيني سالهاي اخير به ميزان (68 درصد( افز ايش يافته است .اما ساير كاربري ها با روند كاهشي مواجه گشته، به طوري كه اراضي زراعي(52 درصد ) و باغات و فضاي سبز(31 درصد ) و اراضي باير نيز، حدود (41) درصد كاهش يافته اند. نتايج تحليل متريك هاي سيماي سرزمين نيز نشان ميدهد كه سيماي سرزمين شهر به مرور زمان، ريز دانه ، پيچيده و از نظر هندسي نامنظم تر شده و با كاهش پيوستگي، از هم گسيخته تر گرديده است. در واقع نتايج نشان مي دهد كه عناصر ساختار اكولوژيكي خصوصا لكه هاي زراعي، باغات و فضاي سبز در شهر بهشهر از نظر نحوة تركيب و توزيع فضايي داراي شرايط مطلوبي نيست و طي دورة زماني مورد مطالعه از لحاظ وسعت، پيوستگي و ماهيت تركيب و توزيع لكه هاي اكولوژيكي خصوصا لكه هاي زراعي دچار تخريب شديدي شده است.