تعيين منشاء شوري، دما و سولفيد هيدروژن بزرگ ترين چشمه گوگردي ايران، چشمه گوگردي و آبگرم چنگوله، غرب استان ايلام

چشمه هاي گوگردي و آبگرم چنگوله با ميانگين آبدهي 1500 ليتر بر ثانيه از تاقديس اناران در غرب استان ايلام تخليه مي شوند. هدف از اين تحقيق تعيين منشاء شوري، دما و سولفيد هيدروژن اين چشمه ها مي باشد. بدين منظور مطالعات صحرايي و پايش چشمه ها شامل اندازه گيري آبدهي، دما، اسيديته، ميزان گاز سولفيد هيدروژن و اكسيژن محلول و سنجش يونهاي اصلي، سنجش ايزوتوپهاي پايدار دوتريم، اكسيژن18 و سولفور 34 انجام شد. به منظور تخمين دماي مخزن از ژئوترمومتري سيليس استفاده گرديد. روابط بين ايزوتوپهاي پايدار با خط آب جوي محلي انجام شد. بررسيهاي زمين شناسي نشان داد كه گسلها باعث ارتباط هيدروليكي سازندهاي كارستي ايلام و سروك با سازند تبخيري زيرين شده است. نسبتهاي SO4/Cl و TDS/Br نشان داد كه شوري آب چشمه هاي گوگردي چنگوله انحلال سازندهاي تبخيري مي باشد. آناليز ايزوتوپ پايدار گوگرد 34 (34S) منشاء سولفات را سازندهاي تبخيري نشان داد. آناليز ايزوتوپهاي پايدار دوتريم و اكسيژن 18 چشمه هاي آبگرم و گوگردي چنگوله منشاء اين چشمه ها را ريزشهاي جوي منطقه تعيين نمود. بررسيهاي ژئوترمومتري سيليس دماي مخزن چشمه هاي گوگردي چنگوله را حدود °C50 تا °C55 نشان داد. منشاء گاز سولفيد هيدروژن (H2S) چشمه ها، فعاليت باكتريهاي احياء كننده سولفات تشخيص داده شد. هيدروگراف چشمه هاي گوگردي چنگوله نشان داد كه بارش هر ماه حدود 2 ماه بعد بر ميزان افزايش آبدهي چشمه ها اثرگذار بوده، به عبارت ديگر آبهاي نفوذي تغذيه كننده اين چشمه ها گردش عميق داشته و باعث افزايش دماي آب چشمه ها مي گردد.