ارزيابي مخاطرات زيست محيطي ناحيه تسوج براساس روش تصميم گيري چند متغيره

منطقه‌ مورد مطالعه ناحيه تسوج، استان آذربايجان شرقي، مي‌باشد كه بخشي از محدوده را نواحي كوهستاني و بخشي ديگر را قسمتي از دشت تسوج تشكيل مي‌دهد. پژوهش حاضر با هدف شناسايي مناطق داراي پتانسيل بالاي رخداد فرونشست، زمين‌لرزه و زمين‌لغزش در ناحيه تسوج، براساس عوامل تأثيرگذار بر وقوع آنها و با استفاده از روش فرايند تحليل سلسله مراتبي(AHP) مي‌باشد. در اين پژوهش تأثير افت سطح آب زيرزميني و خطر فرونشست ناشي از آن مورد ارزيابي قرار گرفت. ميانگين افت سطح ايستابي در محدوده مطالعاتي حدود ۶ متر محاسبه گرديد و مناطق داراي ريسك بالاي فرونشست مشخص شد. جهت پهنه‌بندي مخاطرات مورد اشاره، ۱۵ معيار، سطح ايستابي آب زيرزميني، افت سطح آب زيرزميني، شيب، جهت شيب، فاصله از آبراهه، كاربري اراضي، ارتفاع، ليتولوژي، فاصله از گسل، عمق زمين لرزه، طول گسل، فاصله از مركز سطحي زمين‌لرزه، بزرگاي زمين لرزه، فاصله از جاده و بارندگي مورد استفاده قرار گرفتند. براساس نتايج حاصل از اين مطالعه به ترتيب معيارهاي تراز سطح آب زيرزميني، فاصله از گسل و ليتولوژي بيشترين تأثير را بر روي خطر وقوع فرونشست، زمين‌لرزه و احتمال وقوع زمين‌لغزش ناحيه دارند و همين‌طور بيشترين مناطق مربوط به پهنه با خطر بالاي فرونشست، زمينلرزه و زمين‌لغزش به ترتيب در قسمت‌هاي مركزي و جنوبي دشت، قسمت‌هاي شرقي و شمالي منطقه و نواحي كوهستاني و پرشيب در شمال و شرق منطقه واقع شده‌اند. بنابراين با مطالعه نقشه‌هاي پهنه‌بندي حاصل و شناسايي نقاط با پتانسيل بالاي خطر در حوضه، مي‌توان اثرات زيان‌بار آنها را در عرصه‌هاي منابع طبيعي و ساير بخش‌ها كاهش داد.