بهره گيري از روش تحليل سلسله مراتبي در شناسايي خطر لرزه اي، مطالعه موردي: استان خوزستان

ايران يكي از زلزله‌خيرترين كشورهاي دنيا محسوب مي‌شود و شهرهاي آن بر اثر اين پديده‌ طبيعي آسيب‌هاي فراواني ديده‌اند. استان خوزستان با توجه به شرايط زمين‌ساختي و و جود گسل‌هاي اصلي و فرعي در اطراف آن و ثبت زمين‌لرزه‌ها در اين منطقه در بازه‌هاي زماني مختلف از اين قاعده مستثني نيست. در پژوهش حاضر سعي شده تا پهنه‌بندي خطر لرزه‌اي استان خوزستان با توجه به قرار گرفتن بخشي از آن در ايالت لرزه‌خيزي زاگرس، مورد شناسايي قرار گيرد. در راستاي دست‌يابي به اين هدف از داده‌هاي زمين‌شناسي، فرآيند تحليل سلسله مراتبي (AHP) و سامانه پشتيبان تصميم جي‌آي‌اس بهره گرفته شد. كه لايه‌هاي اطلاعاتي مورد استفاده در اين مطالعه عبارت‌اند از: مدل رقومي ارتفاع (DEM)، شيب زمين، چگالي گسل‌ها، چگالي زمين‌لرزه‌هاي 20 سال اخير، فاصله از گسل‌ها، فاصله از زمين‌لرزه‌هاي 20 سال اخير و لايه‌ي درون‌يابي شده بزرگي زمين‌لرزه‌هاي 20 سال اخير استان خوزستان. نتايج اين پژوهش نشان داد، قسمت‌هاي شمال‌شرقي و شمال استان خوزستان از بالاترين خطر زمينلرزه‌اي برخوردار هستند كه شهرهايي مانند مسجدسليمان، انديكا و ايذه داراي پتانسيل لرزه‌اي بالا، شهرهايي مانند دزفول، لالي و گتوند داراي پتانسيل لرزه‌اي متوسط و شهرهايي مانند اهواز، آبادان و دشت آزادگان داراي پتانسيل لرزه‌اي بسيار كمند. زمين‌لرزه‌هاي 10 سال اخير استان خوزستان نيز همپوشاني مناسبي با نقاط با ريسك بالا از خود نشان داد. علت بالا بودن خطر زلزله در اين مناطق را مي‌توان به وجود گسل‌هاي فراوان، فعاليت‌هاي انساني زياد نظير سدسازي، استخراج از سفر‌ه‌هاي آب‌هاي زيرزميني در مناطقي كه گسل فعال دارند و آزادشدگي انرژي لرزشي گسل‌هاي فعال دانست.